In een boekbespreking schrijft Ian Frazier (The New York Review of Books nr. 2 2023) o.a. over ‘Perilous Bounty: The Looming Collapse of American Farming and How We Can Prevent It’ van Tom Philpott. Ronduit angstaanjagend zijn de enorme verborgen problemen van de landbouw in de Verenigde Staten, ‘s werelds grootste exporteur van voedsel. “A crash awaits, while for the moment all may seem to be wonderful.” Wat is er aan de hand? Terwijl de intensivering van de agrarische sector aanhoudt, de productiviteit sterk toeneemt, de schaalvergroting doorzet, het aantal boerenbedrijven vermindert, voltrekt zich niet minder dan een ecologische ramp. In de landbouw is sprake van een enorme overproductie, trage bevolkingsgroei drukt de prijzen, we moeten van de sector per persoon steeds meer eten, gewoon meer consumeren, de hele dag door. Slechts een fractie van de oogst gaat naar ontwikkelingslanden. “It’s Big Agriculture’s doing’. Want achter de boeren zit een grootindustrie die ze opjaagt, de boeren uitperst, het land uitput, ons dik maakt, telkens op zoek naar meer en meer winst. Philpott concentreert zich in zijn boek op twee regio’s: Central Valley in Californië en de Corn Belt in het Midden-Westen, twee buitengewoon productieve landbouwstreken. Wist u dat een derde van alle graan in de VS wordt verbrand als ethanol?
In Californië is het grote probleem voldoende drinkwater. Steeds minder sneeuw ligt er in de Sierra Nevada, rivieren staan er droog. Dus pompen de boeren het water op. Maar hoe dieper ze pompen, hoe zouter het wordt. Niet alleen het grondwater daalt, maar ook de bodem, de betonnen irrigatiekanalen breken, het einde van het systeem is in zicht. want stel je voor, voor één amandel heb je bijna een halve liter water nodig; een zakje amandelen komt neer op een volle badkuip. Philpott doet soortgelijke voorspellingen voor de Corn Belt. Daar is het probleem niet waterschaarste, maar een vruchtbare bodem die wegspoelt en pesticiden die elk jaar uitstromen via de Mississippi naar zee. Stikstof en fosfaten hebben daar een dode zee vol algen en zonder zuurstof gevormd, ongeveer zo groot als New Jersey. Dezelfde situatie doet zich voor in Lake Erie, waar een kuststad als Toledo geen drinkwater meer kan winnen omdat het water dood en vergiftigd is. Vredig platteland? Vergeet het maar. Alles is in handen van een paar grote bedrijven: zaadveredelingsbedrijven, kunstmestbedrijven, bedrijven als Cargill en Monsanto. Monoculturen zijn het probleem, een gerationaliseerd platteland dat ten dode is opgeschreven. Alleen in een staat als Ohio verloren in 2007 4,2 acres landbouwgrond al vijf ton vruchtbare bodem in één regenstorm. Philpott: “The main beneficiaries are a set of interlocking, enormous corporations, each generating billions of dollars for shareholders and delivering in exchange a mountain of health-ruining food.” Is het in Nederland – ‘s werelds voedselexporteur nummer twee – zoveel beter?
Geef een reactie