Ga er maar even voor zitten. Het nieuwe nummer van Noorderbreedte (jaargang 47 nr.1) is helemaal gewijd aan (Oost-)Groningen en hoe nu verder. Het is gemaakt door Tjesse Riemersma. Veel Groningers laat hij aan het woord, hun ‘portretten’ gaan alle over de aardbevingsschade en de slopende bureaucratie. Hoe kun je verder leven als je zo lang in onzekerheid verkeert? Er is geen perspectief. En dan is er het essay van Susan Top, tot september 2021 secretaris van het Groninger Gasberaad. Ze ergert zich aan de vrijblijvende visies van o.a. het Nationaal Programma Groningen. Ronkende visietaal wordt volgens haar door bestuurders gemakkelijk afgewisseld met medeleven, met diepe empathie. Maar dat werkt helemaal niet. Zo ben je niet geloofwaardig. Ze noemt het een spagaat, van “bouwen tot in de hemel, op een fundament dat piept en kraakt.” Haar angstbeeld is dat stad Groningen zich succesvol blijft ontwikkelen, terwijl de provincie wegkwijnt “tussen de datacenters, hoogspanningskabels, waterstofterminals, zonneparken en windmolens, in verzakte woningen en zonder ‘zorgeloze mobiliteit (…)” Na mijn eerste voettochten door Noord Groningen vind ik dat toekomstbeeld helemaal niet onrealistisch.
Diezelfde angst koestert fysisch geograaf Ernst Lofvers. Dat zijn huis in Thesinge ‘in een bureaucratische molen’ gevangen zit, ergert hem mateloos. Maar afgezien van de onzekerheid achter de eigen voordeur baart de toekomst van het Groninger landschap hem zorgen: “De achteruitgang van dit unieke landschap, het gestage verlies van de identiteit van de regio, intensieve landbouw, snel groeiende industrieterreinen, grootschalige energieprojecten in het open landschap, verdwijnende duisternis – dat is verontrustend.” Bestuurskundige Top pleit voor visies die beter aansluiten bij de realiteit. Weg met al die marketingtermen (‘bruisend’, ‘innovatie’, ‘koploper’). Ze vraagt zich af of je je kunt onderscheiden door bescheiden en authentiek te zijn. Maar vooral: wees zuinig op de ruimte. “We hoeven die drukke treinen, dichtgeslibde wegen, belachelijke loodsen, vieze lucht en onbetaalbare woningen hier niet. Veel plezier ermee.” Ze richt zich hier tot Den Haag, maar ook tot haar eigen bestuurders. Ze is echter bang dat velen dit als ‘een volstrekt idiote kamikaze-actie’ zullen beschouwen, al denk ik zelf juist van niet. Begin bij het landschap, wijs liever af. Uitgerekend in zo’n afwijzing schuilt, in alle ellende die de Groningers overkomt, voorzichtige hoop, een mogelijkheid tot een nieuw begin.
Geef een reactie