Ruim vijftig ambassadeurs van het landschap presenteren hun persoonlijke bevindingen tijdens een feestelijke slotbijeenkomst in Westhem, Friesland. Het is, meen ik, alweer de twaalfde keer dat Nationaal Landschap Zuidwest-Fryslân zoiets organiseert. Met deze laatste lichting zijn al meer dan vierhonderd mensen ambassadeur geworden. De bijeenkomst aan de oever van de Reidmar fungeert tevens als reunie. Meer dan honderd Friezen zijn aanwezig. In drie parallelle sessies wordt ‘s middags alle moois gepresenteerd. Iedere ambassaseur krijgt vijf minuten. Ik hoor over verloren stinzen rond Wyckel, oude tuinderijen rond Koudum, de geschiedenis van de Luts, het nieuwe landgoed Ybert bij Balk, de drooglegging van het Workumer Mar, de historische ligging van Hindeloopen aan de Zuiderzee, opkomst en ondergang van de bedrijvigheid in Easterein. Stuk voor stuk pareltjes van geschiedschrijving, allemaal door de inwoners in de archieven gevonden. Jazeker, er bestaat een professionele landschapsbiografie van het gebied. Maar dit is nog veel mooier. Wat je met al die vondsten niet zou kunnen doen! Gedeputeerde Sijbe Knol (Ruimtelijke Ordening) sluit af met een dankwoord en een compliment.
In de pauze duwt een mevrouw een mapje met historische kaarten en notities in mijn handen. Het gaat over de Omkromte, een oude singel bij Joure. Deze maakt deel uit van een oude landverbinding tussen Joure en Langweer en verder, via Sint Nicolaasga naar Sloten en Gaasterland. Al in 1700 staat het pad op kaarten ingetekend. Door de eeuwen heen fungeerde het als speelplek en wandelplek, ja generaties Jousters gebruikten het als ommetje. ‘De Omkromte om’ is in Joure een begrip. Aan het begin van de 18e eeuw werden binnendijken aangelegd om delen van Haskerland te beschermen tegen de Zuiderzee. Ook de Omkromte ging er deel van uitmaken. Het geheel wordt Vegelin Structuur genoemd. Zelfs in het tapijt van de raadszaal van Joure is op een deel van de provinciale kaart van Fryslan uit 1739 dit dijkenstelsel met Omkromte geweven. Van de historische analyse neem ik met belangstelling kennis, hij blijkt door de vereniging Moai Skarsterlân gemaakt. Het enige, zegt ze, is dat de openbaarheid van de Omkromte wordt bedreigd. Sommige aanwonenden weren voetgangers van ‘hun’ pad. Ik vraag haar of de gemeente in deze optreedt. Die zou dat toch moeten doen. En anders Marrekrite. Is het onderdeel van een LAW? Voordat je het weet verdwijnt er weer een parel.
Geef een reactie