Aldel

Wanneer vestigde aluminiumsmelterij Aldel zich in Delfzijl? Volgens Jos Arts was het midden jaren ’60. Arts is hoogleraar Planologie in Groningen en vandaag mijn wandelmaat. Inderdaad, Hoogovens begon in 1966 met DAMCO de productie van aluminium in het noorden. Aardgas was er in overvloed, bauxiet kwam per schip uit Suriname, er was goedkope grond en wegen werden door de overheid aangelegd. Het dorp Heveskes moest wijken, de tweehonderd inwoners werden uitgeplaatst. In 2013 ging DAMCO Aluminium failliet, maar dankzij een gunstig energiecontract en een overbruggingskrediet kon de fabriek weer verder. Binnen vijf jaar ging hij nog eens failliet. In 2019 presenteerde Aldel zijn groene meerjarenstrategie, maar drie jaar later sloot de fabriek definitief zijn deuren. In de jaren ’80 werkten er 870 mensen, op het laatst waren er nog een kleine tweehonderd over. Veel werknemers waren afkomstig uit Limburg. Ook de vader van Jos Arts was destijds naar Delfzijl verhuisd toen de Limburgse mijnen sloten. We kijken uit over het enorme haventerrein met zijn chemische cluster, de gesloopte hallen van Aldel, en mijmeren over ruim vijftig jaar aluminium smelten in het hoge noorden. Over de enorme hoeveelheden gas en elektriciteit die daarvoor nodig waren: 200 megawatt, evenveel als het stroomverbruik van de hele stad Groningen. De oude Hunzecentrale telde vijf pijpen; twee ervan waren voor Aldel. Was dat handig?

Arts vertelt over de batterij die straks naar Delfzijl komt in het kader van de energietransitie. Eind 2027 opent Giga Storage op het terrein van Aldel de Leopard, de grootste batterij van Nederland. Daarbij maakt ze dankbaar gebruik van het reeds aanwezige tussenstation en de directe aansluiting van Aldel op het hoogspanningsnet van Tennet. Het oude terrein van DAMCO besloeg in totaal 43 hectare. Daarvan neemt Giga Storage met zijn Leopard nu tien hectare over. Daar komen 320 witte batterijcontainers te staan, goed voor 300 megawatt en 1200 MWh. Hekwerk en camera’s zullen zorgen voor veiligheid. Ondergronds komen zware kabels en leidingen. Een deel ligt er al. Maar wat zit er in de bodem als daar vijftig jaar aluminium is gesmolten? En hoe zit het met de asbest? En hoeveel werkgelegenheid komt er straks terug? Erg veel zal het niet zijn. En met de haven heeft het allemaal weinig te maken. Lost de energietransitie alle problemen op? Zo praten en speculeren we verder. Ondertussen zijn we voorbij Farnsum het Damsterdiep alweer overgestoken. De ouders van Arts, vertelt hij nog, zijn later naar Limburg terugverhuisd. Heimwee naar het zuiden.


Posted

in

,

by

Tags:

Comments

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *