Author: Zef Hemel

  • Ecologisch trauma

    Ecologisch trauma

    Hij stuurde het artikel na afloop van onze ontmoeting naar me op. In ‘Zuiderzeeblues’ (2001) beschrijft Theunis Piersma zijn ontmoeting met Pieter Mulder in het bejaardentehuis van Koudum, kort voor diens dood. Pieter leed aan een ‘ecologisch trauma’, hij was de afsluiting en gedeeltelijke droogmaking van de Zuiderzee in 1932 nooit meer te boven gekomen:…

  • Goed toeven in Noord-Groningen

    Goed toeven in Noord-Groningen

    Toen ik in Warffum met de trein arriveerde stond hij op zijn gemak een sigaar te roken voor de voormalige gereformeerde kerk. De zon scheen, het was voorjaar. Jan Dirk Gardenier ontving me allerhartelijkst met koffie en een rondleiding. Gardenier is antropoloog. Zijn onderzoeksbureau is gevestigd in het Noord-Groningse Warffum. Samen met zijn vrouw verzorgt…

  • Londen afbreken

    Londen afbreken

    Twee dagen heb ik door Londen gelopen. Wandel- en studiegebied was deze keer Southwark, met name Elephant & Castle. Indrukwekkend wat daar in die voorheen slechte buurten gebeurt. Als je maar een heldere visie op de openbare ruimte hebt, vooraf de optimale dichtheid bepaalt, de kwaliteit van het groen vooropstelt, tenminste dertig procent sociale woningbouw…

  • Alles draait om de flyway

    Alles draait om de flyway

    Ze heet Sinagote, ze komt van Vlieland. Haar naam verwijst naar een dorpje in Bretagne, waar ze elk najaar naar toe trekt om te overwinteren. Over haar verscheen in 2021 een boek: Sinagote, het levensverhaal van een lepelaar, geschreven door Theunis Piersma, Petra de Goeij, Willem Bouten en Carl Zuhorn. Ik kreeg een exemplaar van…

  • Intentionele verlangzaming

    Intentionele verlangzaming

    Drie mensen op mijn trage voettocht hadden het boek al genoemd. Ik moest het beslist lezen. De afgelopen maand liep ik het kustpad van Stavoren naar Bad Nieuweschans. Elke tien kilometer wisselde ik van wandelpartner. Uiteindelijk sprak ik vierentwintig mensen, ieder tenminste drie uur. We bespraken alles, ook de boeken die we zouden moeten lezen.…

  • Ik wist niet wat ik zag

    Ik wist niet wat ik zag

    ‘t Zandt, Groningen, ligt in het aardbevingsgebied. Ik liep er doorheen en bezocht een aantal mensen. Van hen hoorde ik dat hier aarbevingsbestendige woningen waren geplaatst door de vijf aannemers die het dorp onderhanden namen. Opdrachtgever is NCG, Nationaal Coördinator Groningen. De woningen liggen pal naast de Mariakerk. Die kerk stamt uit de 13e eeuw,…

  • Strakgetrokken, maar niet overal

    Strakgetrokken, maar niet overal

    Het regende. We hadden afgesproken bij de gereformeerde kerk. Zelf kwam ik uit de richting van Friesland gelopen, was net de provinciegrens gepasseerd, stak het water van het Reitdiep over. Door het dorp zocht ik mijn weg. Zoutkamp dus. Daar ontwaarde ik hem in zijn rode jack, maar ik zag hem op de rug. Prompt…

  • Wereldomspannende netwerken

    Wereldomspannende netwerken

    Bij Koehool vertelde Jan de Graaf over de Kammhuberlinie, het netwerk van luchtafweer dat de Duitse Luftwaffe na 1940 langs de waddenkust had geïnstalleerd. De Noord-Friese kust, zei de kunstenaar-ingenieur die in Veldwerk Waddenzee (2018) zogenoemde field trips ondernam om een landschapsbiografie van het Wad te schrijven, was ooit onderdeel van een wijdvertakt netwerk van…

  • Waar het heen moet met deze regio

    Waar het heen moet met deze regio

    Ter hoogte van de molen vertelde eerst wandelgast Klaas Sietse Spoelstra me erover. Spoelstra is strateeg en transitiedeskundige in Friesland; ik liep met hem van Hindeloopen naar Workum. Later die middag was het trekvogelecoloog Theunis Piersma die erover begon: Conference of the Birds van Sytze Pruiksma, met Eric Vloeimans op hoorn. Had ik dat dan…

  • Veel ruimte in het Noorden

    Veel ruimte in het Noorden

    Eind maart een voettocht maken langs de IJsselmeerkust richting de Wadden betekent veel trekvogels zien onderweg. Niet toevallig eindigde ik de eerste dag in een boerderij in Workum, waar jonge onderzoekers van de Rijksuniversiteit tellingen doen. Overal lagen hoge laarzen, mensen liepen in en uit, er werd gewerkt op laptops. Ik ontmoette er Theunis Piersma,…