Author: Zef Hemel
-
Menselijke tijd
George Steiner schreef: “Europa is en wordt bewandeld.” Hoezo bewandeld? We rijden auto’s, nemen treinen, vliegen van hot naar her, we hebben grote haast. Nogmaals Steiner: “De cartografie van Europa is ontstaan uit de mogelijkheden, de waargenomen horizonten van mensenvoeten.” Ach zo. Niks ach zo. Dit aloude gegeven vond Steiner juist van wezenlijk belang. Afstanden,…
-
Tijdreizen
Na het bezoek aan de terp van het Friese Hegebeintum was ik nieuwsgierig geworden naar de afgravingen van terpen en wierden in het algemeen. Want niet alleen deze hoogste terp van Nederland bleek deels vergraven. Het had niet veel gescheeld of van het hele terpenlandschap van Friesland en Groningen was niets meer over geweest. Dit…
-
Een lelijk verzakte tunnel
Ben ik even blij dat ik wandel. Het aquaduct in de A7 tussen Joure en Sneek is al een tijdje buiten werking, dus alle autoverkeer wordt daar omgeleid. Oorzaak is een betonnen tunnelsegment dat is losgeraakt; normaal gesproken houden ankers zo’n tunnelsegment op zijn plaats. Zeker in veengrond is dat belangrijk. Elk segment telt liefst…
-
Genius loci
Een van de mooiste boeken die ik ooit over landschap las, is ‘Genius Loci. Towards a Phenomenology of Architecture’ (1979) van de Noorse architectuurhistoricus Christian Norberg-Schulz (1926-2000). Aan de basis van dit boek ligt de gedachte dat architectuur de mensheid een existentiële houvast geeft. Niet het functionele aspect van bouwen en wonen maakt het verschil,…
-
Wandelen in een tafereel-compositie
We liepen ten zuiden van Hantum, in de richting van Dokkum. Dit keer was Els van der Laan mijn wandelgast. Els is landschapsarchitect en directeur van Noordpeil, een bureau gevestigd in Sneek. Ze was net terug uit Canada, waar ze na de pandemie haar dochter had opgezocht. Vergeleken met het landschap buiten Toronto – drie…
-
Analyse van een plein
We spraken af op het Marktplein van Dokkum. Om op tijd te zijn had ik een overnachting in een logement in het noordelijk gelegen Friese stadje geboekt. Mijn kamer grensde aan het plein en vanuit mijn raam keek ik op een rokende fontein die het marktplein sierde. Zo kon ik hem niet missen. Daan Bultje…
-
In een krabbengang
‘Waar ben ik?’, het boekje van de onlangs overleden Franse filosoof Bruno Latour, verscheen in 2021. Het bevat belangrijke ‘lockdownlessen voor aardbewoners’ en vormt het vervolg op ‘Waar kunnen we landen?’, uit 2017. Latour was het die me op het spoor zette van het lopen. Niet dat hij wandelen voorschrijft om uit de allesbeheersende klimaatcrisis…
-
Bezinningslandschap
Afgelopen week nam ik ‘s ochtends vroeg de bus van Leeuwarden naar Ferwert. Witte rijp lag op het land, de mist trok op, vanuit haar lage positie scheen de zon haar strooilicht over de koude akkers, om later weer door mistbanken te worden verdrongen. Bij Ferwert stapte ik uit. Het was echt koud. Door het…
-
Ga tuinieren!
Van de binnenstadsvisie die ik in 2019 voor het gemeentebestuur van Amsterdam maakte is tot nog toe weinig gerealiseerd. De meest aansprekende actie betreft de aanleg van drijvende tuinen. Waar het toerismebeleid faalde en het verkeersbeleid nog moet beginnen, daar slaagden de gemeentelijke ecologen en ingenieurs van het Programma Bruggen en Kademuren. Onlangs schreef Kester…
-
Tot aan Ewijk
Tja, daar is ie dan eindelijk, de rijksvisie op de ruimtelijke inrichting van Nederland. Of was het slechts een tipje van de sluier? Journalist Eppo König noteerde en beschreef hem onlangs in NRC Handelsblad (28 november 2022): “Als je over tien jaar boven Nederland vliegt, zou je een grote letter U met daarbinnen, een flinke…