Category: geschiedenis

  • De handelsgeest is terug

    Gelezen in Nieuw Amsterdam nr. 1, 2013: Er zit weer beweging in Amsterdam. Is het ondanks of dankzij de crisis? Kantoren zijn er in overvloed, de lelijkste staan al jaren leeg, prijzen van commercieel vastgoed dalen, talentvolle mensen zonder veel geld hoeven niet meer uit te wijken naar Rotterdam of Berlijn. Belangrijker nog is dat…

  • Eerst stad, toen landbouw

    Gelezen in NRC Handelsblad van 7 juli 2013: De hypothese van Jane Jacobs dat de zogenaamde ‘landbouwrevolutie’ het gevolg moet zijn geweest van hele vroege verstedelijking doordat alleen de samenballing van veel mensen tot al deze uitvindingen kan hebben geleid, en niet andersom, dus dat de eerste steden pas later, dankzij de landbouwrevolutie, zich konden…

  • Phalanx

    Gelezen in ‘Het idee van de stad’ (1983): Gisteren college gegeven aan eerstejaars studenten planologie aan de Universiteit van Amsterdam. Over de geschiedenis van de discipline. Tijdens de voorbereiding kwam ik weer een merkwaardige tekst tegen van Charles Fourier (1772-1837) over de Phalanx, de utopische nederzetting waar zestienhonderd mensen in volledige harmonie zouden samenleven.  In…

  • Griekse idealen

    Gezien in Paestum, Italië, op 6 augustus 2013: In Zuid-Italië onder andere Paestum bezocht. De drie Griekse tempels, ooit eindbestemming in de Europese Grand Tour waarin vooral Engelse jongeren uit de betere kringen met de antieke beschaving in aanraking moesten worden gebracht, blijken opgenomen in een belangrijke Grieks-Romeinse nederzetting die pas na de Tweede Wereldoorlog…

  • Een vooruitziende blik

    Gelezen in ‘Het stedelijk openbaar vervoer’ (1960) van de Dienst der Publieke Werken: Afgelopen week een presentatie gegeven over de Amsterdamse Noord-Zuidlijn. Omdat het geheugen van de meeste mensen kort is, heb ik de vijftigjarige geschiedenis van de metrolijn kort uit de doeken gedaan. Die begon met de stedelijke Commissie Verkeer en Vervoer van de…

  • Future City anno 1973

    Gelezen in ‘Future City’ (1973) van Roger Elwood: Twee dozen met boeken kreeg ik over de post van stedenbouwkundige Fred Zandvoort (1923). Fred is onlangs negentig jaar geworden. Boeken stuurde hij over steden uit de periode 1960 tot 1975. Een ervan is getiteld ‘Future City’ (1973). Erin opgenomen zijn korte verhalen van Amerikaanse schrijvers over…

  • De eerste stad ever

    Gelezen in NRC handelsblad van 2 februari 2013: De oorsprong van de mens moet in Oost-Afrika worden gezocht. Pas helemaal op het eind van Bill Bryson’s vuistdikke ‘Een kleine geschiedenis van bijna alles’ (2004) verschijnt de eerste versie van de mens als een staande aap, levend in de Afrikaanse vlakte. De plek is in het…

  • Derde gouden eeuw

    Gelezen in ‘Nederland stedenland’ (2012) van Ed Taverne e.a.: Het laatste essay in de recent verschenen bundel NWO-studies ‘Nederland stedenland’ is van de hand van Ton Kreukels, emeritus-hoogleraar planologie aan de Universiteit Utrecht. Daarin geeft hij een historische analyse van de Nederlandse stad in ‘drie gouden eeuwen’. De eerste van de drie gouden eeuw is…

  • De voorsprong begon in Manchester

    Gelezen in ‘When China Rules the World’ (2009) van Martin Jacques: Het interessante aan het nieuwe perspectief van Martin Jacques op de actuele mondiale verhoudingen is zijn besef dat de wereld niet door naties wordt bepaald, maar door steden. Als hij in ‘When China Rules the World’ bijvoorbeeld wil duidelijk maken dat de voorsprong van…

  • Het lot van steden

    Gelezen in ‘Lof der stenen’ (2012) van Nicolaas Matsier: Afgelopen week opende in het Allard Pierson Museum in Amsterdam de tentoonstelling ‘Troje. Stad, Homerus en Turkije’. Troje is vooral bekend van de door Homerus beschreven strijd tussen Grieken en Trojanen. Weer las ik in de krant over Heinrich Schliemann, de ontdekker van de Anatolische stad…