Randstad versus de rest. Hoe moeten we naar deze tegenstelling kijken? Ik las het hoofdstuk ‘devolution’ in Fortress London (2022) van de jonge Britse journalist Sam Bright. In zijn boek staat de tegenstelling tussen Londen en de rest van Engeland centraal. Die is bijna onoverkomelijk. En Londen zit in de beklaagdenbank. Niet voor niets luidt de ondertitel: “Why We Need to Save the Country From Its Capital.” In het hoofdstuk beschrijft Bright pogingen van de Britse regering in de periode tussen 1997 en 2000 om macht te decentraliseren. Labour was toen de baas. Die pogingen waren ronduit zwak. De enige die wist te profiteren was Londen. Daar kwam in 2000 de figuur van de burgemeester terug nadat die in 1986 door de Tories was afgeschaft. Niet dat de burgemeester van Londen sindsdien over veel macht beschikt. In Groot-Brittannië is deze vanouds sterk gecentraliseerd. Maar wie spreekt namens tien miljoen Londenaren doet er toe. Heel anders verging het de rest van het land. In het noordoosten stemde men tegen het voorstel van de regering, en ook andere landsdelen eisten grotere bevoegdheden. Dat betekende voor deze gebieden twintig jaar vertraging. Ondertussen ging het Londen economisch voor de wind, terwijl de rest van het land achteruit kachelde.
Groeiende regionale ongelijkheden leidden er uiteindelijk toe dat latere – conservatieve – regeringen zich alsnog gedwongen zagen decentralisaties door te voeren. Maar deze staan geheel in het teken van de schrijnende ongelijkheid. Bright: “Het poor are weak, the rich are strong, and London is mighty.” Twee regionale deals mislukten en een derde bleef hangen op aanvullende eisen. Het gevolg was dat pas na 2017 regionale burgemeestersverkiezingen werden gehouden. Het is waar, ook in Londen groeien de problemen. Maar de burgemeester van Londen kan nu niets meer zeggen. Bright citeert een kamerlid dat stelt dat de regionale decentralisatie onder de conservatieve regering neerkomt op een decentralisatie van beschuldigingen. “Devolution has been used by Westminster to create whipping boys for their failed policies.” Hij concludeert dat decentralisatie alleen werkt als deze oprecht is en als ze door krachtig regionaal leiderschap wordt ingevuld. Alleen dan kan de groeiende tegenstelling worden gekeerd. Mensen zijn heus niet achterlijk. Die zien heel goed dat hun bestuurders moeten uitvoeren wat in Westminster is besloten. Dat bleek weer tijdens de pandemie, dat was een beschamende vertoning. En Westminster, dat is Londen.
Geef een reactie