Het Friese dorpje Leons, gelegen tussen Baard en Jorwert, is klein. De vijfentwintig inwoners noemt men er ook wel ‘windhonden’, tegenover de ‘katten’ van Baard. We naderen het te voet vanuit de Bolswardervaart. Het pad langs de oude trekvaart ligt hoog boven het vlakke land, het water beweegt als een slang door het landschap. Grote gebouwen doemen ineens op uit de mist. Het blijkt te gaan om een nieuw vakantieresort. We zijn het snel eens: de verhoudingen zijn hier zoek. Wat is er gebeurd? We slaan de weg in naar het kerkje en nemen het pad bij de pastorie. Leons blijkt erg mooi en oud, het dorpje stamt al uit de dertiende eeuw. Kerk en pastorie liggen op een terp die grotendeels is afgegraven. Open land rondom zover het oog reikt. Ik kijk achterom. Pal tegen het dorp staan de drie grote gebouwen met vijftien vakantieappartementen. Het heet Nij Leons, “gelegen in het hart van Friesland, waar je kunt genieten van een heerlijke Friese ervaring.” Over de kwaliteit van die ervaring verschillen we met de eigenaar niet van mening, wel over die van zijn complex.
Thuis zoek ik het op. Er is hier afgeweken van het bestemmingsplan. Sterker, er is ook afgeweken van de Provinciale Verordening Romte Fryslân. In september 2021 stemde de gemeenteraad van Leeuwarden in met het verlenen van de bouwvergunning in strijd met haar eigen eigen plan nadat de provincie in maart al een ontheffing van haar vigerende beleid had verleend. Argument: “de ontwikkeling draagt bij aan de recreatieve mogelijkheden in de omgeving en verbetert de ruimtelijke kwaliteit” (sic!). Hier stond ooit een boerderij. De nok was 6 meter hoog. Men heeft hem afgebroken. Het nieuwe complex reikt tot 11 meter hoogte, dat is hoger dan de dorpsbebouwing. In totaal werd 1.142 m2 nieuwbouw toegevoegd, iets meer dan wat er stond. We wandelen door de weilanden terug naar Nijkleaster Westerhûs – het nieuwe klooster waar onze wandeling die ochtend begon. Ook voor dit kloostercomplex in een oude verbouwde boerderij moest het bestemmingsplan worden gewijzigd. Drie bezwaren werden er ingediend, maar omdat het opnieuw een ‘kwaliteitsarrangement’ betrof hebben provincie en gemeente uiteindelijk ingestemd. Het won het afgelopen jaar de Gulden Feniks. Kloosterlingen en toeristen, ze vervangen de boeren die een voor een hun bedrijf opgeven. Twee complexen in voormalige boerderijen in dezelfde gemeente, te voet niet al te ver van elkaar verwijderd, maar wat een verschil!
Geef een reactie