Leegte

Zesenveertig zienswijzen werden ingediend tegen de komst van een theehuis naar de Westpolder in Groningen. Het betreft een initiatief van Het Groninger Landschap. Het Waddenfonds betaalt, de buurt is fel tegen. Vandaag loop ik over de Kustweg naar de knik in de dijk waar het negen meter hoge gebouw moet verrijzen. Het regent, hagelstenen bijten in mijn oren, de temperatuur blijft steken rond het vriespunt. De boer van WaddenMax van daarnet verklaarde ons voor gek. Toch besluiten we de gang naar zee te maken. Deze dijk dateert van 1875, die dijk daar is van recente datum (1969). Er staat een bord ‘Welkom in het Waddenzee Werelderfgoed Gebied’ naast een zitbankje. Verder de sobere dijkschuur van Herman die toezicht houdt op de dijk. Die schuur zal worden opgenomen in het theehuis annex expositieruimte. Verder is er niets te zien. Alleen de stilte en de leegte. Ik geniet. Echt niets? Boven op de dijk zie ik Schiermonnikoog als een vlot in de verte drijven; vlak voor me een kwelder vol vogels; groen drasland overgaand in bruin gevlekte banen die verzuipen in het zeewater. De kleuren nagelen me aan de grond. Beneden gekomen schuifelen we de kwelder in. Dit is officieel schietterrein. Maar vandaag wordt er niet geschoten.

Kunnen we de leegte verdragen? Daarover gaat ons gesprek. Omdat ze hier geboren en getogen is en na omzwervingen in het noorden hier weer is teruggekeerd, kan ze haar teleurstelling niet verbergen. Ze wijst op de zwaluwnesten. Mensen zijn er wat haar betreft welkom, maar waarom negen meter hoog en waarom drinken en eten? Ga naar Wongema. De oostelijke Waddenkust is misschien wel de laatste wildernis van Nederland. Tweehonderd auto’s op een zondag in het hoogseizoen, zo wordt geschat, jaarlijks circa 5000 bezoekers. Zal wel. De bezwaarmakers wijzen op de context. Niet alleen hier, maar op meer plekken zal de rust worden verstoord. Ik lees over het project Kiek over Diek (2012): “Het ontsluit de schatten van het Groninger kustgebied door de ontwikkeling van een doorgaande route langs en over de hele Groningse Waddenzeedijk, een route van 90 kilometer van Lauwersoog tot Nieuw Statenzijl.” Er zullen ‘attractiepunten’ worden gebouwd, uitkijk- en vogelposten, kustobjecten (sic!), informatiepunten en bezoekerscentra. Men wil de rijkdom in dit noordelijke deel van Groningen ‘aanboren’, nee het is “een impuls voor activiteiten die de leefbaarheid in de regio versterken.” Financier: het Waddenfonds. Dus gelegitimeerd? Wie houdt dit tegen?