Pionier

Zondagmorgen verzamelen we vroeg in Lauwersoog. Er staat een harde noorderwind, het weer is grijs, nee grauw. Met dertig mensen hebben we ons ingeschreven voor een tocht naar Rottumeroog, een wandeling van ruim 13 kilometer over het Groningse Wad. Onze voettocht zal door opgestuwd water voeren, over enkele droogvallende zandbanken en de eerste kilometer door dikke kwelderslik. Maar eerst moeten we met een bus naar de Emmapolder, boven Uithuizen. De koude tocht over het wantij naar de onzichtbare zandplaat in de verte begint een uur later vanaf de dijk. In ons gezicht de gure wind. Voor me zie ik alleen maar water. Tot voor kort was Noordpolderzijl de verzamelplaats, maar het Noord-Groningse haventje was onbereikbaar geworden door aanspoelend slib. Daarom zag de organisatie zich drie jaar geleden genoodzaakt om naar Lauwersoog uit te wijken. Dat is een flink eind verderop. Vooral voor de terugreis met de ‘Noordster’ (een motorschip uit 1927) betekent dit bijna vijf uur ploeterend varen en ook lange tijd stilliggen want de route voert vlak onder de ondiepe kust waar de slenken op dat moment geleidelijk volstromen. Dus oefenen we geduld, we beginnen mooie gesprekken. Een dag lang zijn we overgeleverd aan de wil van het gestaag dalende en rijzende water.

De uitnodiging kreeg ik van Martinus Broekema. Martinus is een van de gidsen en woont in Uithuizen. Toen ik reageerde kreeg ik prompt antwoord van de stichting Uithuizer Wad. Deze stichting werd in de zomer van 1965 opgericht door twaalf mannen uit het dorp. Ze hadden in het vroege voorjaar een lezing bijgewoond van Derk Heero Schortinghuis en Wim Faber. Schortinghuis, een Groningse waterstaatsjurist, had op 14 juni 1939 samen met drie vrienden de eerste oversteek naar Rottum gemaakt. Daar hadden ze Jan Toxopeus, strandvoogd van Rottumeroog, ontmoet die er juist of heel toevallig logeerde. Enkele maanden later was Schortinghuis (1912-1998) vanwege de naderende oorlog gemobiliseerd, daarna ondergedoken en in het verzet gegaan (Dienst-Wim), werd echter verraden, kreeg de doodstraf en bracht zijn vermeende laatste dagen door in verschillende Duitse gevangenissen. Op wonderbaarlijke wijze bleef hij in leven. Na de oorlog richtte hij het Wadlopersgilde op, ook wel de Wadpier genoemd. Nu vroeg hij de dorpelingen of ze vanuit Uithuizen wadlooptochten naar Rottumeroog wilden organiseren. Op 4 mei vertrokken de twaalf mannen voor een eerste verkenningstocht. Daarna richtten ze de stichting Uithuizer Wad op. Sindsdien organiseert deze elk jaar vier wadlooptochten naar Rottumeroog, nu al bijna 55 jaar. Afgelopen zondag trad ik in de voetsporen van Schortinghuis. Aan hem moest ik dan ook denken. Dit was zijn eerste tocht. Hier begon het wadlopen. De pionier voelde zich met Rottumeroog altijd het sterkst verbonden.