Waarom zou de catalogus bij de tentoonstelling ‘Countryside, The Future’ in het Guggenheim Museum in New York zo klein en compact zijn? Is het vanwege Taschen, de uitgever, die ‘countryside in your pocket’ wel mooi bedacht vond en daarom een pocket op de markt wilde brengen? Of is het vormgever Irma Boom, die voor de verandering wel eens een klein boekje wilde maken? Het kan ook de ironie van architect Rem Koolhaas zijn, die het grote onderwerp van het mondiale platteland te lijf wilde met uitgerekend een pocket. We weten het niet. In ieder geval spaart het veel bomen. Het lezen van alle twintig verhalen in het handzame formaat is trouwens zeer de moeite waard. Ik las bijvoorbeeld over de permafrost in Siberië – ‘Thaw’, een uitstekend geschreven verhaal van de hand van Janna Bystrykh -, vervolgens over de grootschalige landbouw in Noord-Dakota – ‘Industrial Farming Blues’, ook al van Bystrykh, maar nu de platte weergave van een interview met zes Amerikaanse boeren en hun vrouwen. Twee huiveringwekkende verhalen zijn het over uit de hand gelopen landbouwpraktijken die onze wereld te gronde richten. In Siberië smelt de bodem en komt op grote schaal methaan vrij, in het Middenwesten van de VS verdwijnen de boeren. Dus daarna wilde ik weten hoe het met ons zou aflopen, want het zag er niet goed uit. Daarvoor las ik het allerlaatste verhaal, van Lenora Ditzler, over ‘pixel farming’.
Helemaal op het eind van de zilverkleurige pocket blijkt de verlossing uit Wageningen te komen. Er is nog hoop. Pixel farming met zwermen robots zou wel eens een uitweg kunnen bieden nu we weten dat alle andere doodlopen. De biodiversiteit kan ermee worden hersteld, het landschap verfraaid, de voedselveiligheid gegarandeerd en de voedselvoorziening van een groeiende wereldbevolking veiliggesteld. Een groep Wageningse ingenieurs van de Farming Systems Ecology Group experimenteert met een radicale herontwerp van agrarische praktijken waarbij robots heel precies het land bewerken en de dodelijke monocultuur doorbreken; op elke akker kunnen talrijke gewassen symbiotisch en productief naast elkaar floreren. Doorgaans is robotics een mannenwereld die niet vies is van monocultuur en die bestaande patronen liefst sterk uitvergroot. De Wageningse groep is anders, ze bestaat voornamelijk uit vrouwen en predikt diversiteit. Ditzler is een van hen. Hun pixel farming gaat over zingeving, gemeenschappen, toegang tot voedsel en technieken, eigenaarschap, zelfs hun robots blijken vrouwelijk. Ze proberen in hun gedrag zo dicht mogelijk de natuur te benaderen. Een geestig verhaal trouwens. Het deed me denken aan de foto op het omslag: drie Russische vrouwen in 1909, staande voor hun houten huis met borden voedsel in hun handen. Vrouwen gaan ons met robots redden. Dat zeg ik, hoopgevend verhaal.
Geef een reactie