Onder de kop ‘Als we de bomen verliezen, verliezen we onszelf’ verscheen afgelopen zomer een interview met Suzanne Simard in NRC Handelsblad. Simard is een Canadese hoogleraar Forest Ecology, verbonden aan de Universiteit van British Columbia. Aanleiding: het verschijnen van de Nederlandse vertaling van haar boek ‘Finding the Mother Tree: Uncovering the Wisdom and Intelligence of the Forest’. Daarin probeert ze op alle mogelijke manieren duidelijk te maken dat bossen meer zijn dan een verzameling bomen. Mooi om te lezen hoe ze zich van talrijke metaforen bedient. Een bos, aldus Simard, is een netwerk, een samenleving, een ‘Wood Wide Web’. Ernstige kritiek heeft ze op de commerciële bosbouw die nietsontziend bomen kapt alsof ze productiemiddelen zijn, daarbij sommige bomen en struiken vergiftigt omdat ze elkaars concurrenten zouden zijn. Die sector verwerpt overigens haar ideeën omdat ze dwars tegen het dominante businessmodel ingaan. Ze noemt het een masculiene wereld, want bosbouw wordt vanouds sterk door mannen gedomineerd. Vrouwen kijken volgens haar anders. “Ik heb patronen in de natuur ontdekt die veel weg hebben van de neurale netwerken in onze hersenen. Natuurlijk hebben bomen geen hersenen, maar wel hoogontwikkelde systemen om stoffen en informatie uit te wisselen.”
Toen haar hond ooit in een diep gat was gevallen, moest ze als klein meisje het arme beest uitgraven. Wat ze zag was een dwarsdoorsnede van de aarde met allemaal draden en netwerken ven verschillende kleuren lopen. Bomen, begreep ze later, krijgen water en voedingsstoffen aangeleverd via de kilometerslange ondergrondse netwerken van schimmeldraden. Die draden brengen ook chemische signalen over. In de veelkleurige netwerken vormen de grote, soms honderden jaren oude bomen, de moederbomen, de knooppunten. Ik las het interview met meer dan gewone belangstelling. Haar verhaal klinkt als Alice in Wonderland en haar beschrijving van bossen past naadloos bij hoe steden functioneren. Graaf maar eens een diep gat in de stad: u vindt riool, metrobuizen, kabels en leidingen, vaak kilometerslange netwerken. Ook een stad is een complex ecosysteem. Haar ondergrondse netwerken zijn met die van andere steden sterk verbonden en de oudste vormen daarin de knooppunten. Ook stedelijke netwerken zijn bijzonder intelligent. Stop dus met het ruimtelijk scheiden van wonen en werken, zie stedelijke functies niet als elkaars concurrenten, gebruik de intelligentie van steden, beschouw stedelijke netwerken als een niet-competitief systeem. En laat vooral vrouwen steden ontwerpen.
Geef een reactie