Eindigt zijn The Revenge of Gaia (2006) inktzwart, met een oververhitte aarde en slechts enkele overlevenden na een gruwelijke klimaatramp, in A Rough Ride to the Future (2014) is James Lovelock lichtvoetiger, zoekt hij naar lichtpuntjes en probeert hij de weg te wijzen naar een toekomst die misschien iets minder somber is. Zo komt hij in hoofdstuk 7 met het voorstel om de opwarming van de aarde wereldwijd niet te bestrijden met geothermie of energietransities – want daarvoor is het toch al te laat -, maar om als mensheid te overleven in zeer compacte grote steden. Zoiets is eenvoudiger, kost minder geld en vergt minder water en voedsel. Trouwens, de trek naar steden is toch al gaande. Accepteer de migratie. Maak je gereed. “Perhaps the world population should prepare to replace their inefficient sprawling cities with efficient compact cities designed to sustain an optimal internal climate, and leave the land and ocean to the Earth system to regulate as it has always done.” Hij vergelijkt het met het dragen van warme kleren op de Noordpool. Je gaat toch niet de temperatuur van de hele Noordpool reguleren? Pas je liever aan. Laat Gaya het lekker zelf doen. Bouw liever zeer grote, groene en compacte steden met zo weinig mogelijk autoverkeer, waar fietsers en voetgangers domineren en waar ondergronds openbaar vervoer de belangrijkste werkgebieden ontsluit.
Zijn grote voorbeeld is Singapore, een stad van bijna 6 miljoen inwoners in de tropen. De stad ligt bijna op de evenaar, de gemiddelde temperatuur overdag is er 30 C, voor mensen is dat een bijna ondraaglijke situatie. De compacte stad van Lee Kwan Yew is rijk, bestaat uit overwegend hoogbouw, is zeer groen, kent een goede levenskwaliteit en wordt ontsloten door voortreffelijk openbaar vervoer. Er mag dan airconditioning nodig zijn om de gebouwen te koelen, het gebruik ervan is zeer efficiënt, want het totale oppervlak van de metropool is uiterst beperkt. Lovelock noemt Singapore zelfs een primitief superorganisme dat de evolutie miljoenen keren heeft versneld. Als we meer van zulke steden zouden bouwen, zou een klein deel van de mensheid straks kunnen overleven. (Wist hij niet van de problemen die Singapore tegemoet gaat door zeespiegelstijging?) Lovelock houdt het op enkele miljoenen die de hitte, de branden, de droogte en de overstromingen uiteindelijk goed gaan doorstaan. Hierdoor, denkt hij, zal de soort tenminste overleven. Dit bouwen van nesten voor de mensheid die op het punt staat te verdwijnen noemt hij veel slimmer dan die kostbare, wanhopig makende zoektocht naar schone en duurzame energie. Zullen we in Nederland ook eens de aandacht verleggen en plannen gaan maken voor een grote compacte stad? En stoppen met alles wat energie vreet. We bevinden ons onder de zeespiegel. Het gas is op. Word wakker. Denk na.
Geef een reactie