Free State of Groningen, Friesland & Drenthe

Gelezen in The Box (2006) van Marc Levinson:

In hoofdstuk 5 beschrijft de econoom Marc Levinson de tragische ondergang van de haven van New York in de jaren zestig van de twintigste eeuw. Tegen beter weten in, zo maakt hij duidelijk, zetten de bestuurders van New York in op de haven van New York. New York, groot geworden als havenstad, moest havenstad blijven. De Holland-Amerikalijn kreeg zelfs midden jaren ’50 nog een twintig jarig contract aangeboden voor een nieuw te bouwen pier op de kop van Manhattan. Tientallen miljoenen dollars spendeerden de bestuurders van de stad binnen een totaalprogramma van liefst 130 miljoen dollar aan het overeind houden van de roestende pieren rond het eiland, terwijl aan de overzijde van de rivier, bij Newark New Jersey, de eerste containerterminal van Sea-Land verrees. Niet dat de ondergang van de New Yorkse haven volledig te wijten was aan opkomst van de container. De congestie op Manhattan, de ouderdom en de krappe maten van de pieren, maar ook de vele stakingen van de goed georganiseerde New Yorkse havenarbeiders knaagden al langer aan de concurrentiekracht van de haven. De komst van de container versnelde dit proces of, zoals Levinson schrijft, was de nagel aan de doodskist van New York.

Het was onomkeerbaar. De Planning Commission van de stad adviseerde op dat moment al om te investeren in een grootstedelijke diensteneconomie, maar de bestuurders bleven geloven in de toekomst hun zeehaven. Zoveel New Yorkers waren afhankelijk van de toch al afkalvende werkgelegenheid in de haven, dat de politici verblind waren of domweg niet wilden weten dat ze op het verkeerde paard wedden en enorme sommen geld letterlijk in zee aan het gooien waren. Zelfs hun eigen Port Authority kreeg geen voet aan de grond en investeerde van lieverlee in luchthavens.

Hoe herkenbaar allemaal! Zeg niet dat het gemakkelijk praten is, achteraf. Je vastbijten in wat je hebt en de economische en technologische trendbreuken in de geschiedenis niet wìllen zien, is menselijk, al te menselijk. Maar zeg niet dat het allemaal niet te voorzien was. Als je dat beweert, pleit je voor domheid, voor blinde politieke ambitie. Hoe breder de blik, hoe trefzekerder de beslissingen. Dit schitterende boek is één groot pleidooi voor degelijke onderbouwing van beleidsbeslissingen en goed gefundeerde en uitstekend geïnformeerde open planning. Wat een geweldig boek!