Pages
Stay In Touch
More
© 2013 Free State of Amsterdam
Gelezen in Politics, Planning and Homes in a World City (2010) van Duncan Bowie:
Een paar weken voor kerst 2010 arriveerde een noodoproep uit Londen. Men verzocht ons vanuit Amsterdam een protestbrief te sturen naar Boris Johnson, de nieuwe conservatieve burgemeester van Londen. Hij dreigde in de drastische bezuinigingswoede die ook Londen teistert, ‘Design for London’ op te heffen. ‘Design for London’ is het stedenbouwkundige ontwerpbureau van de burgemeester. Die brief hebben we natuurlijk geschreven. Het antwoord van de burgemeester liet niet lang op zich wachten. Hij schreef in keurige bewoordingen dat hij zich nog beraadde. Het was dus nog niet te laat.
In Duncan Bowie’s nieuwste boek, getiteld ‘Politics, Planning and Homes in a World City’ valt te lezen hoe ‘Design for London’ werd opgericht door Johnson’s voorganger, Ken Livingstone, vrijwel direct na diens aantreden. ‘Red Ken’ omringde zich met een aantal vooraanstaande adviseurs, waaronder de Britse architect Richard Rogers. Van Rogers leerde Livingstone niet alleen de waarde van de ‘compacte stad’ en diens voorliefde voor hoogbouw kennen, maar ook de grote betekenis van architectonische en stedenbouwkundige vormgeving. Vormgeving paste ook wonderwel bij de door Livingstone zo fel begeerde status voor de Britse hoofdstad van ‘World City’. Zelfs in Londen, in de neo-liberale hoogconjuctuur aan het begin van de eenentwintigste eeuw, rees dus de ster van de stedenbouwkundige ontwerper, net als in Dubai, Abu Dhabi, New York, Moskou en waar al niet. ‘Design for London’ werd niet minder dan het vormgevingsbureau van de rode burgemeester. Duncan Bowie, die in zijn boek terugblikt op acht jaar Livingstone, is al met al sceptisch over het resultaat. De enorme hausse aan hoogbouw in het suburbane stadslandschap van Londen die op gang kwam na 2000 had zijns inziens ook grote nadelen. Maar die zag ‘Design for London’ niet. “All these matters were seen as resolvable by improved urban design, and designers and architects were seen as the new urban magnicians and saviours.” Volgens Bowie onttrokken de ontwerpers zich aan het vastgestelde beleid en stelden ze zich slaafs in dienst van het groot-kapitaal, dat teveel kleine, onverkoopbare appartementen in hoogbouw op de markt bracht omdat het op de korte termijn nu eenmaal de meeste winst opleverde. “By pushing higher density above and beyond his own published policy, the Mayor’s planning practice has actually given greater support to the market to go in what in the short term was the most profitable direction.” Veel van die architectonische glamourprojecten blijken nu onverkoopbaar. Boris Johnson wil niet alleen ‘Design for London’ opheffen, hij wil ook een nieuwe, meer menselijke benadering van de stadsontwikkeling: in plaats van vormgeving placemaking.
Gelezen in Politics, Planning and Homes in a World City (2010) van Duncan Bowie:
Duncan Bowie, docent stedelijke planning aan de London Metropolitan University, schreef een boek over acht jaar burgermeesterschap van Ken Livingstone in Londen, 2000-2008. Zoals bekend was Livingstone de eerste gekozen burgemeester van Londen in het tijdperk na Margareth Thatcher. De functie was tot nieuw leven gewekt door premier Tony Blair, nadat de Tories de hele bestuurlijke infrastructuur rond Groot-Londen in 1986 naar de prullenbak hadden verwezen en er in 1994 in de regeringsburelen een Government Office for London was ingesteld, met Robin Young als de eerste ‘tsaar’ van de Britse hoofdstad. De hoofdstad liep toen aan de leiband van de regering. Tony Blair wilde het anders, de zaak normaliseren. Blair was aanvankelijk not amused geweest toen ‘Red Ken’ in 2000 door de Londense bevolking werd gekozen. In de daaropvolgende jaren groeide echter de populariteit van de linkse Livingstone alleen maar verder, terwijl die van ‘Third Way’-premier Blair juist afkalfde. De vraag is achteraf wat Livingstone precies heeft teweeg gebracht. Eén ding is zeker: in de periode 2000-2008 rees de ster van Londen tot ongekende hoogte en promoveerde de oude metropool na decennia stagnatie tot ‘World City’status.
Het is in het neoliberale klimaat van Engeland van de jaren negentig en nul zeker niet aan Livingstone als linkse burgemeester te danken geweest dat Londen zo sterk profiteerde van de opleving van de wereldeconomie. Bij zijn aantreden had hij geen enkele bevoegdheid. “He realized that he had no delivery powers and no ability to raise finance for investment. His levy powers were limited to funding the revenue costs of his staff including those of the functional bodies such as the Police Authority. He depended on fares and government support to run the buses and the Underground. He needed government grant for the London Development Agency’s regeneration programme.” Livingstone was dus aangewezen op zijn vrienden in the City. Hij zocht aansluiting bij de lobbygroep van ondernemers, London First, om Londen economisch op te stoten in de vaart der volken. “Livingstone abandoned not only just any idea of fighting the City, but even any idea of reforming them, and hitched both his own vision, and with it the London Plan, to the City’s vision of unconstrained economic growth and wealth appreciation based on unregulated and unconstrained operation of capitalism and all its derivatives.” Tot zijn verkiezingsnederlaag in 2008 voerde ‘Red Ken’ volgens Bowie een puur neoliberale politiek. “The neo-liberal paradigm was to reign supreme and condition every decision the Mayor took.” Wat kon hij anders? Het werd een enorm succes.
reacties