Pages
Stay In Touch
More
© 2013 Free State of Amsterdam
Gezien in Taipei op 30 oktober 2012:
Drie dagen werden we uitgehoord over praktijken van stedelijke vernieuwing in Amsterdam en Taipei. We werden ontvangen door Yu-hsiu Lin, directeur van het Urban Redevelopment Office van de stad Taipei. Hij bleek een strategie te hebben ontwikkeld van broedplaatsen die hij overal in de hoofdstad van Taiwan introduceerde als aanjager van vernieuwing. Hij noemde ze URS: Urban Regeneration Stations. Het betrof leegstaande panden die goedkoop ter beschikking werden gesteld aan creatieve ondernemers. We bezochten er enkele. We kregen een boekje en een film waarin hij zijn visie uitlegde: “Taiwan’s real estate market dominates mainstream discourse in regard to Taiwanese cities, while several essential conceptes are completely neglected. We ignore the ideas of a sense of place, local distinctiveness, people’s everyday lives and the ecology. Our city planning lacks any sense of community.” Daar tegenover stelde Lin een ontwikkelingsstrategie die uitgaat van de dagelijkse omgeving van mensen, het behoud van erfgoed, participatie en creativiteit. Taipei, een metropool van 6,5 miljoen inwoners, moet bewoond worden als een serie dorpen. “Such a city can then be called a global-local city and is what we should be striving to achieve.”
Die avond bezochten Kees Christiaanse en ik een complex van voormalige rijstwijnfabrieken in het hart van Taipei. Het bezoek viel buiten het officiële programma. De schemer viel juist in, het stortregende, de temperatuur bleef steken op 30 graden Celsius, het licht scheen feeëriek. ‘Huanshan 1914’ bleek een tijdelijk ‘creatief park’ te zijn, voor vijftien jaar uitgegeven aan de grootste uitgever van Taiwan, Jung-Wen Wang. Ergens in het uitgestrekte complex stuitten we bij toeval op de persoon van Wang zelf. Door de oudere heer werden we allervriendelijkst ontvangen. Zijn Taiwan Cultural-Creative Development Foundation had de fabrieken omgetoverd in een schitterende vrijstaat van kunst en cultuur, een metropool waardig. De kwaliteit van het geheel ontsteeg bij verre de filosofie van Taipei, bewoond als een serie dorpen. Tegelijk paste Huanshan 1914 perfect in het idee van directeur Lin. Hier toonde de metropool Taipei een kwaliteit die geen ontwikkelaar kan maken.
Gelezen in Taipei Times van 31 oktober 2012:
Taipei, de hoofdstad van Taiwan, ligt in het uiterste noorden van het eiland. De metropool telt 6,5 miljoen inwoners, waarvan 2,5 miljoen binnen de grenzen van de gemeente met dezelfde naam. Dwars door de stad loopt de Danshuei rivier die even verderop uitmondt in zee. Twee rivieren voegen zich binnen het stadslichaam bij de Danshuei rivier: de Xindian en de Keelung rivier. Geen van deze drie rivieren is zichtbaar vanuit de stad. Hun loop wordt namelijk aan weerszijden begeleid door hoge betonnen muren die de miljoenenbevolking moeten beschermen tegen de jaarlijks terugkerende tyfoons. Hier en daar zijn parken en eilanden vrijgehouden van bebouwing, om het wassende water enige ruimte te geven. Echt behaaglijk voelt dit echter niet en de charme van het water genieten in de stad gaat totaal verloren. Erger is dat de stad hierdoor is geregen in een stevig korset, dat bij een stijgende zeespiegel en heviger stormen het ergste doet vrezen.
In de Taipei Times las ik een artikel over de groeiende onrust onder de bevolking van Taiwan over de vertraagde economische groei, maar ook over de massale protesten tegen de maatregelen van de regering om land op te eisen voor nieuwe bedrijvenparken. “Over the last years, the government has made repeated unilateral decisions to incorporate large tracts of farmland into planned industrial and commercial zones, science parks and other development projects.” Wanneer dit gebeurt, worden de boeren tegen lage prijzen uitgekocht. “Such practices have eaten away big areas of fertile land.” Het schrijnende is dat overal nog voldoende bedrijventerreinen braak liggen. Om het toerisme te bevorderen zijn bovendien veel bossen, stranden en resorts aan ontwikkelaars verkocht. Ook garnalentelers bedreigen het agrarische land door illegale aanleg van kweekvijvers. De instanties verantwoordelijk voor het water en de veiligheid van het land interveniëren volgens de krant niet. “When typhoon rains brought serious flooding to the area, threatening the homes and lives of people living there, these government departments came in for harsh critics.” Recentelijk heeft het Ministerie van Waterstaat een plan bekend gemaakt grote kunstmatige meren te zullen aanleggen in Greater Kaohsiung en Pingtun county in het zuiden. De krant waarschuwt de regering. Zij moet de protesten serieus nemen en eindelijk gaan luisteren naar de bevolking. “Although this would take a certain amount of time and effort, it would definitely help the government to get things done.”
Gehoord in Taipei op 29 oktober 2012:
De groei van de Taiwanese economie lijkt te stokken. Men wijt dit aan de opkomst van het nabije China, dat Taiwanese investeerders aantrekt. De lonen zijn op het vasteland lager en de vooruitzichten van groei groter. Dit, gepaard gaande met de politieke onzekerheid over de toekomst van Taiwan, maakt de inwoners van Taiwan onzeker. Overigens is er een groot verschil tussen het noorden en het zuiden van het eiland. De hoofdstad Taipei, ruim 2,5 miljoen inwoners, in het noorden presteert economisch beter dan de tweede stad van het land, Kaohsiung, in het zuiden. Kaohsiung telt ruim 2 miljoen inwoners en bezit de grootste containerhaven van Taiwan. Daar ook is de meeste industrie gevestigd. Door die eenzijdige economische structuur vallen de klappen vooral in het zuiden. Taipei daarentegen kent een meer diverse economie en doet het daardoor beter. Maar in Kaohsiung gelooft men dat de hoofdstad zichzelf voortrekt en dat het industriële zuiden ooit door de regering gedwongen werd zich te specialiseren in laagwaardige industrie. Ze zou stiefmoederlijk zijn behandeld.
De situatie doet denken aan de verhouding tussen het stagnerende Rotterdam en het rijke Amsterdam. In beide gevallen waren de verhoudingen ooit omgekeerd, toen zowel Rotterdam als Kaohsiung floreerden dankzij hun havens en industrie en beide regeringen stevig in de infrastructuur van de twee steden investeerden. De haven van Kaoshiung is bijna even groot als die van Rotterdam. Maar nu de kaarten zijn gewisseld, klagen beide havensteden steen en been over ongelijke behandeling, terwijl de hoofdsteden met hun grote vliegvelden bloeien. De regeringen van beide landen hebben tussen hun grootste steden daarom hogesnelheidslijnen aangelegd. Tussen Amsterdam en Rotterdam rijdt nu de Fyra, tussen Taipei en Koahsiung de Pingtun. Het enige verschil is dat de Fyra niet harder rijdt dan 250 kilometer, terwijl de Pingtun snelheden van liefst 500 kilometer per uur bereikt. Aan het verongelijkte gevoel doet het niets af. Dat wordt pas anders als de twee industriële steden hun havens van zich afschudden en hun economieën divers maken. Maar dat doen zij natuurlijk niet. Er valt veel te verliezen.
Gelezen in de Volkskrant van 31 oktober 2012:
Op de terugweg van Taipei naar Amsterdam lees ik in de Volkskrant dat Taiwan naar verhouding meer miljonairs telt dan Nederland. Het verbaast me niets. Van Lanschot, die de ranglijst bekend maakte van landen in de wereld met de meeste miljonairs, baseerde deze op vermogen, inclusief pensioenopbouw maar exclusief ondernemersvermogen. Nederland staat op plaats 15, Taiwan op 9. Helemaal bovenaan prijkt Singapore. Waarom het me niet verbaast? Taiwan is amper groter dan Nederland, maar telt meer inwoners: 23 miljoen, tegenover de 17 miljoen in Nederland. Op zichzelf zegt dit nog onvoldoende, wel het feit dat die 23 miljoen inwoners van Taiwan dicht opeengepakt in hele grote steden wonen langs de westkust. De rest van het eiland voor de Chinese kust bestaat uit ruige, ontoegankelijke bergen. Deze metropolen nu werken als enorme power houses. Dankzij de grote steden produceert Taiwan meer welvaart dan Nederland met zijn gespreide bevolking en relatief kleine steden.
U bent niet overtuigd? Welnu, op nummer 1 van de wereldranglijst staat een stadstaat (Singapore) van ruim 5 miljoen inwoners, op nummer 2 Quatar, een stadstaat van 2 miljoen inwoners, op 3 Koeweit, een stadstaat van 3 miljoen inwoners. Het hoogst genoteerde Europese land is Zwitserland. Zwitserland is een relatief klein maar sterk verstedelijkt land van 8 miljoen inwoners waarvan de bevolking geconcentreerd is in het noorden; de rest bestaat uit bergen. Datzelfde geldt voor België, op plaats 12, waar de zuidelijk Ardennen leeg zijn en het noordelijke Vlaanderen dichtbebouwd. Ierland in de top tien lijkt een uitzondering op de regel, maar is dat niet: van de 3,9 miljoen Ieren woont een derde in Dublin. Dat Groot-Brittannië, Duitsland en Frankrijk niet hoog eindigen heeft veel met hun omvang en de afwezigheid van voldoende grote steden te maken. Londen, Berlijn en Parijs kunnen dat niet compenseren. Alleen de Verenigde Staten eindigen ondanks hun grote oppervlakte hoog: op plaats 7. De VS beschikken over relatief veel grote steden, die over het hele land zijn gespreid. Ik denk dat de aanwezigheid van olie, aardgas en grondstoffen maar een klein deel kan verklaren, ook de wijze waarop de welvaartsconcentratie door regeringen met belastingstelsels wordt gecorrigeerd lijkt me ondergeschikt aan de verklarende werking van de omvang van de steden in verhouding tot het landoppervlak. Echte grote steden in een relatief klein land produceren de meeste welvaart en de meeste miljonairs.
reacties