Trage Wegen is een vereniging in Vlaanderen, opgericht in 2002, die tot doel heeft het netwerk van wandelpaden te verkennen, te versterken en te behartigen. Ze beschouwt zo’n netwerk als de hefboom naar een duurzamere manier van leven. Het gaat haar om ‘traag verblijven’, ‘vlotte stromen’, ‘fortuinlijk op pad’, ‘florerende routes’ en ‘groenblauwe wandelpromenades’, liefst landsdekkend, dus in alle gemeenten. Daartoe bundelt ze het werk van meer dan vijftig verenigingen en organisaties die alle lokaal werken, want alles gebeurt van onderop. Een traag netwerk voor voetgangers en fietsers uitbouwen, zo lees ik op de website, begint met een inventarisatie van alle wandelpaden. “Samen met het lokale bestuur tekenen we vervolgens een wensbeeld uit van het traag netwerk. Met ruimte voor burgerinspraak.” Daarna start de realisatie. “Voor steden en gemeenten die hierna direct aan de slag willen, onderhandelen we met eigenaars en landgebruikers en maken we ontwerpen. Met extra aandacht voor onze stokpaardjes: ontharding en ecoversterking.” Op de website staan kaarten van alle geïnventariseerde paden, dus vink aan je eigen buurt en begin gewoon met lopen.
Ongeveer 68% van Vlaanderen is nu nog open ruimte. Per dag verdwijnt echter 6 hectare. “Twaalf voetbalvelden zijn dat.” Het netwerk van trage wegen is er om aan dat verlies weerstand te bieden. Zo’n werkwijze lijkt misschien boterzacht, maar is tegelijk heel concreet. Bovendien is er sinds kort wetgeving (decreet op de gemeentewegen) die gemeenten verplicht om gehoor te geven aan burgers die verwaarloosde of afgesloten paden weer in gebruik willen nemen. Zo wordt er niet alleen verder gebouwd aan het netwerk van paden, ook wordt aandacht besteed aan de landschappelijke inpassing, waarbij water en groen een hoofdrol spelen. Daardoor verandert het landschap ten gunste van de wandelaar. Wat verder opvalt is dat kaarten een belangrijke rol spelen in het werk van Trage Wegen. “Het zijn instrumenten om gegevens te verzamelen, te analyseren, te ontwerpen, om collectief besluiten te nemen en te communiceren. En kaarten maken is waar we goed in zijn.” Door hele goede kaarten te maken wordt niet alleen het wandelen zelf gestimuleerd, door de toepassing van GIS (geografische informatiesysteem) lukt het de kaartenmakers van Trage Wegen ook om parallelle ruimtelijke vraagstukken en uitdagingen geïntegreerd in ogenschouw te nemen. “En we experimenteren met onvermoede en innovatieve toepassingen van verrijkte cartografie.” Een lichtend voorbeeld is deze club voor Noord-Nederland.
Geef een reactie