Wellnessdorp

Wie het Groningse Bad Nieuweschans binnenloopt ziet nog de restanten van een echte schans, aangelegd ten tijde van de Tachtigjarige oorlog. Wie goed kijkt ziet dat ze op een hoger gelegen, stevige kleistrook ligt. Na 1812 verlieten de soldaten de vesting en in 1870 verloor ze definitief de militaire status. Nieuweschans moest omzien naar een andere toekomst. Rondom uitgestrekt agrarisch polderland, door indijking moeizaam teruggewonnen op de Dollard. Een nabijgelegen bos blijkt aangelegd in 1999 in het kader van het herinrichtingsplan. Langs Westerwoldse Aa, even verderop tegenover het station, ligt strokartonfabriek Solidus Solutions te stomen. Zo ruikt dus nat karton. Even buiten het dorp buigt de A7 loom in Duitse richting. Dat verklaart het geraas. Ik loop naar het hoofdgebouw van Thermen Bad Nieuweschans, een imposant kuuroord dat in 1985 net buiten de schans in het jonge bos werd gesticht. Tien jaar daarvoor had de jonge Duitse onderzoeker Wolfgang Rothkegel hier geneeskrachtig water ontdekt op een diepte van 633 meter. Grondwater, met een warmte van 29 graden Celsius dat geneeskrachtig zout bevat, werkt heilzaam op kwalen als reuma, astma, psoriasis en ischias. Door zijn jeugdige enthousiasme kwam er geld voor nader bodemonderzoek. Daarna meldde zich een investeerder, de Groningse ondernemers Jos Keizer en Henk Koop. Aanvankelijk ging het moeizaam met Fontana, maar halverwege de jaren ’90 steeg het aantal gebruikers en noteerde de NV voor de eerste keer winst.

In 1999 stelde de toenmalige gemeente Reiderland een masterplan voor het dorp vast waarin de horeca veel aandacht kreeg. Die moest flink worden gestimuleerd. Een paar jaar later meldde zich Spa World die zich ook in het dorp wilde vestigen met een piramidevormig subtropisch zwembad en liefst drie hotels. Pal aan de rijksweg, net ten zuiden van Fontana, zou ze op de plek van een bestaand snelweghotel neerstrijken, op een plangebied van 32.000 m2. Maar Fontana maakte bezwaar en sommigen vreesden dat Bad Nieuweschans ‘één groot welnessdorp’ zou worden. Waarop Fontana naar de Raad van State stapte, maar die veegde in 2015 alle bezwaren van tafel. Ondertussen stond het oude hotel langs de snelweg leeg en brak er in 2019 tot tweemaal toe brand uit. Daarna volgde nog een gaslek, waarop het hotel werd gesloopt. En hoe verging het ondertussen Fontana? In 2019 werd het bad overgenomen. De nieuwe eigenaren – Quality Welnessresorts van de familie Dolman – beloofden opnieuw in het complex te investeren. Het beslaat inmiddels 14 hectare en trekt jaarlijks ruim 200.000 bezoekers. Afgelopen jaar nam de bevolking van Bad Nieuweschans met 81 personen af. Het grensdorp telt inmiddels 1330 inwoners. Ik sliep er. Een mooie schans. Veel horeca zag ik echter niet.