Moskou begrijpen

Gelezen in The Economist van 4 januari 2020:

Gerelateerde afbeelding

Yuri Luzhkov is niet meer. De voormalige burgemeester van Moskou overleed op 10 december 2019 op 83-jarige leeftijd in een ziekenhuis in München. Kort daarvoor liep hij nog op zijn Russische landgoed, waar hij als imker de laatste jaren van zijn leven sleet. Bijen waren zijn grote liefde. In 2011 werd Luzhkov afgezet door president Medvedev, met wie hij slecht kon opschieten. Luzhkov, vond Medvedev, was corrupt, maar wilde niet wijken. Toch wijdt de The Economist van 4 januari 2020 een hele bladzijde aan de imposante werken van Luzhkov als burgemeester van de Russische hoofdstad – een metropool van liefst 17 miljoen inwoners. En dat overzicht is opvallend positief. Niet dat Luzhkov niet rijk is geworden na de ondergang van het Sovjet Unie, waarvan hij mateloos profiteerde na het verzoek van president Boris Jeltsin om Moskou er weer bovenop te helpen. Hij privatiseerde de stad en verdiende flink mee, bezat op een gegeven moment liefst 1500 Moskouse ondernemingen en beheerde vastgoed vooral via zijn vrouw. Lees ‘The Oligarchs’ (2002) van David Hoffman er maar op na. De ‘Grand Projets’ van de Franse president Mitterrand verbleken als je ze vergelijkt met de publieke werken die Luzhkov ondernam:  de nieuwe rondweg, een nieuw heetwatersysteem om de woningen te verwarmen, de bouw van de Christus de Verlosserkerk en de ontwikkeling het nieuwe financieel centrum Moscow City. Ook verhoogde hij de pensioenen. Een burgemeester van een stad als Moskou kan zoiets doen.

Eenmaal ontmoette ik Luzhkov. Het was winter 2006. Het betrof een theevisite op het Moskouse stadhuis waarvoor we door de omstreden burgemeester waren uitgenodigd. Luzhkov wilde een nieuw structuurplan voor de stad en wij moesten hem adviseren. Hij liet ons lang op de gang wachten, verscheen plots in een lichtbruin pak, schreed op hele dure zachte suede schoentjes, knikte vriendelijk naar ons. We logeerden in een hotel tegenover de Doema. Ons ontbrak het aan niets. Zo ziet macht er dus uit. Na zijn vertrek zou ik nog veel vaker in Moskou komen, maar dan onder zijn opvolger, burgemeester Sobjanin. Het structuurplan kwam er uiteindelijk ook. En hoe. Met Moskou gaat het zichtbaar beter. Mijn studenten hebben nog zeker vier jaar op de stad gestudeerd, totdat het studieonderdeel – Cities in Transition – mij werd afgenomen. Elk eerste college begon ik met muziek. Aanvankelijk Boris Godoenov van Modest Moessorgski, de laatste keren Ouverture 1812 van Pjotr Tsjaikovski. Dat laatste stuk liet burgemeester Luzhkov opvoeren tijdens de her-inwijding van de Christus Verlosserkerk in september 1997. Waarom ‘1812’? Waarom Christus de Verlosser? Waarom 1997? Wie was Luzhkov? Als mijn studenten dat allemaal wisten, begrepen ze Moskou, eerder niet.


Posted

in

by

Tags:

Comments

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *