Koude rillingen

Gelezen in bijlage bij Het Parool van 24 april 2011:

Koude rillingen kreeg ik toen ik vorig weekeinde bij Het Parool een bijlage aantrof met de titel ‘’Is dit jouw huis?’ In het krantenkatern staan alle “21.662 adressen waar circa 61.700 Joodse Amsterdammers woonden die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord.” Verbijsterd bladerde ik door het katern, op zoek naar mijn adres. In mijn straat woonden destijds vele Joodse mensen, maar in mijn eigen huis niet. Allicht, het was toen nog het kantoor van de woningbouwvereniging. Er zit ook een poster ingestoken die ik op 4 mei voor mijn raam kan hangen. De tekst luidt: “1 VAN DE 21.662 HUIZEN waar joden woonden die in de 2e wereldoorlog werden vermoord.” Die poster hangt straks niet voor mijn raam, maar vermoedelijk wel bij veel buren in de straat. Er zit de beruchte stippenkaart bij waarop de dichtheid van Joodse bewoners per buurt in Amsterdam staat aangegeven. Die kaart is ons maar al te goed bekend. Zij is precies de reden waarom mijn gemeentelijke dienst nog altijd weigert de etnische achtergrond van medewerkers te registreren. Destijds deed zij dat wel; de bewuste stippenkaart achten wij een schandvlek op ons blazoen. Maar het registreren door de gemeente gaat gewoon door.

Knap werk van het Amsterdams 4 en 5 mei comité. Ze hebben, lees ik, hierin samengewerkt met Mediamatic en Partizan Publik. Dat is nog eens bundeling van lokale creatieve krachten! Er is ook een tentoonstelling bij Mediamatic in de Vijzelstraat. “Entree is gratis als je ons helpt om de tentoonstelling uit te breiden. Breng je eigen voorwerpen in, en vertel je verzetsverhaal.” Afgebeeld staan ter illustratie stenen uit Ghaza 1992, Belgrado 2000, Ramallah 2007, Tahrirplein, Caïro 2011 en de Dam, Amsterdam 1980. Zelden zag ik indringender de ramp verbeeld die de Nederlandse hoofdstad trof en die leidde tot het wegvoeren van ruim tien procent van haar bevolking. (Ter vergelijking: bij het bombardement op Rotterdam kwamen circa 800 mensen om en in totaal werden 6000 Joden uit Rotterdam tijdens de oorlog weggevoerd). Amsterdam is de ramp eigenlijk nog altijd niet te boven gekomen.