Uithuizermeeden

Pal langs een bietenveld lopen geeft een zekere opwinding. Ja ik ben gek op bieten. De kroten zijn overigens net gerooid. Omdat het de afgelopen nacht onafgebroken heeft geregend is dit land met zijn bodem van zeeklei met water verzadigd. Voor de aardappelen verderop vrezen we het ergste. Die boer kan voorlopig niet zijn land op. Is zijn oogst nu verloren? We wandelen op het Ziltepad, eventen zuiden van Uihuizermeeden. Dat wandelen doen we in het kader van de Week voor Meer Gezonde Jaren, georganiseerd door het Academisch Medisch Centrum Groningen. Wandelen is immers gezond. We zijn met z’n vijftienen. We trotseren de regen. Om twaalf uur precies slaan we de bocht om. Ineens luiden de klokken van de Mariakerk. Het Angelus! Ik sta stil, kijk naar de prachtige wit-blauwe toren en denk aan het schilderij van Millet. Dan vervolgen we onze wandeling en ons gesprek. Dat gesprek gaat over verzilting. Die zoetwaterlens is hier misschien maar een meter dik, zeg ik. Daaronder zit het zoute grondwater. Ondertussen stijgt de zeespiegel. Hoe lang kunnen bieten en pootaardappelen hier nog gedijen? Mijn wandelgenoot heeft geen idee.

De man weet wel veel van bloembollen en hoe je die kan telen. Dat kan volgens hem tegenwoordig heel goed zonder bestrijdingsmiddelen. Thuis zoek ik het op. Er bestaat een Bestrijdingsmiddelenatlas. Die wordt gemaakt door het Centrum voor Milieuwetenschappen in Leiden. Ik kijk bij Uithuizermeeden om er achter te komen of wij door een gezond landschap zijn gelopen. De kaart die ik raadpleeg geeft normoverschrijdingen voor alle stoffen weer, per jaar. Het gaat om 2023. Onder Uithuizermeeden zie ik een bolletje. Daar is kennelijk gemeten. Ik zie het goed. Men heeft het water van de Uithuizermeerstermaar gemeten. Het bolletje kleurt rood. Rood wil zeggen een overschrijding tussen 100 en 1000 SNO. De kwaliteitsnormen van het water worden daar dus fors overschreden door het gecombineerde effect van veel verschillende middelen. Oei! Het pad buigt af waardoor we er nu recht op aanlopen. Net op tijd slaan we rechtsaf, het bruggetje over, naar het kerkje van Oldenzijl.