Gelezen in ‘Together’ (2012) van Richard Sennett:
Vandaag begint de vierde en laatste conferentie van Eurocities over ‘Integrating Cities’. Twee dagen lang buigen beleidsmakers uit een groot aantal Europese steden zich in Amsterdam over het grootstedelijke integratievraagstuk. Zelf organiseer ik een workshop op de vrijdagmorgen. Die zal gaan over wat stedelijke planning kan betekenen. Met ‘Together’ van Richard Sennett onder de arm zal ik de koepelzaal van Felix Meritis betreden. Veel goeds heb ik overigens niet te melden, want stedelijke planning maakt vooral kapot. Maar uitgebreid aan het woord komen zal ik ook niet; het is immers een workshop, we gaan gewoon aan het werk. Misschien lees ik alleen voor uit ‘Together’. Bijvoorbeeld over het Hull House in Chicago, opgericht door Jane Addams en door de jonge Sennett regelmatig bezocht toen hij nog in de sociale woningbouw van Cabrini Green woonde. Voor de arme migranten die naar Chicago kwamen was Hull House een effectieve manier om te integreren. “In her own thinking, Addams recast the social question as what we now call multi-culturalism. To her, multi-culturalism posed a problem; the word in itself does not suggest how to live together.” Hull House bood iets anders. Het wilde oplossingen aanreiken voor mensen die vreemden waren voor elkaar en die wilden samenleven in een voor hen onbekende stad.
Hull House was een gemeenschapscentrum, in 1889 gesticht, in het midden van een dichtbebouwde sloppenwijk van West-Chicago. Je kon er cursussen volgen – of niet. Taalcursussen bijvoorbeeld. Maar ook lessen in opvoeden, winkelen, boekhouden enzovoort. “Ordinary experience, not policy formulas, is what counts, she thought, in social relations.” In plaats van de mensen solidair en strijdvaardig te maken, prefereerde Addams een soort losse anarchie. “Hull House emphasized loose rather than rigid exchanges, and made a virtue of informality.” Addams wist dat eerst de sociale weefsels moesten worden hersteld. Dit kon alleen door alledaagse ervaringen met elkaar te delen. De aanpak van Addams, aldus Sennett, vertrekt vanuit de gedachte dat eerst de basis op orde moet zijn, maar hij loopt het risico dat hij blijft steken in een prettig soort saamhorigheidsgevoel. Het gevoel moet ook ergens toe leiden. Waarop Sennett de figuur van Robert Owen opvoert. Owen introduceerde de workshop als een praktische en idealistische vorm van samenwerken: de coöperatieve vereniging. “The workshops celebrated by Robert Owen seemed the key to unlocking mutuality,” al geloofden tijdgenoten niet dat die coöperatievorm houdbaar was. De workshop, die gaan wij vrijdagmorgen beproeven.
Geef een reactie