Vakantielectuur

Gelezen in ‘Steden lezen’ (2008) van Karl Schlögel:

Afgelopen week, op 4 juli, trokken jongeren uit heel Europa samen in Amsterdam, voor deelname aan Sensation White, het grote dance-event. Mijn oudste dochter gaat in augustus naar Szeged, Zuid-Hongarije, waar jongeren uit heel Europa samentrekken voor een groot zomerfestival. Aanleiding om Karl Schlögels ‘Steden lezen’ uit de kast te trekken. Zomerlectuur. Je hoeft er Oost-Europa niet voor in te trekken. Gewoon lezen.

Zoals deze verhelderende passage: "Europa is slechts een naam, maar het avontuur waar easyJet, Ryanair en al die andere goedkope luchtvaartmaatschappijen ons voor uitnodigen, is reëel. Ryanair heeft Ierland vanaf de rand van Europa bijna naar het midden getrokken. Stansted is een overstapstation van Berlijn naar Kaapstad geworden. De diminutieven waarmee de passagiers worden gelokt – in een uurtje naar Krakow, een overstapje naar Basel, Bratislava – bevatten, los van de onaangename mooipraterij, een kern van waarheid. Europa wordt een kwestie van nabijheid, bijna iets intiems." Even verderop blaast hij zelfs de loftrompet over Aerolines, de busmaatschappij die met bijna vijfhonderd lijnen vrijwel alle Europese steden goedkoop – en dus voor jongeren – met elkaar verbindt.

Schlögel heeft een punt. Europa ontstaat al, buiten de politieke discussie om. "Er wordt een nieuwe culturele ruimte geproduceerd. Met daarin echo’s. Europa is één grote resonantieruimte. (…) Het Europese cultuurleven verschijnt elke dag weer op het toneel. Het is een oneindig tapijt van discussies, debatten. We zijn op de hoogte van de ensceneringen in Moskou en de nuances van het festival van Glyndebourne, hoe Bayreuth dit jaar is en wat huize Wagner voor nieuws te bieden heeft. Dag na dag wordt de culturele ruimte opnieuw opgebouwd. Europa is een kunstruimte, een muziekruimte, een grote tentoonstellingshal, en de cultuurpagina is het grote logboek, dat ons helpt het overzicht niet te verliezen." De festivals noemt hij niet, maar ze helpen danig mee de Europese culturele ruimte te vormen.