Gelezen in ‘Krassen op de eeuwigheid’ (2008) van Herman van Vliet e.a.:
Noem het een naschrift en wijt het late verschijnen aan mijn verblijf in Boston. Kort voor de kerst overleed Ab Oskam, architect. Van 1981 tot eind 1997 was hij directeur van de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam. Ik leerde hem kennen in de Commissie Stedelijke Gebieden van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening. Samen met Rob van Engelsdorp Gastelaars vormde hij daar het Amsterdamse smaldeel, dat destijds indruk op me maakte vanwege zijn praktische vernuft. In Het Parool van 29 december 2011 werd hij in een levensbeschrijving getypeerd als een bokser, als iemand die geen blad voor de mond nam. Begin jaren ‘80 werd hij uit Dordrecht naar Amsterdam gehaald. Hoog gaf hij op van de kwaliteit van de ambtelijke diensten, vooral die van Publieke Werken. Hij noemde de stad ‘het summum’ voor planologisch geschoolde mensen, ook naar internationale maatstaven gemeten. “Na Amsterdam bestaat er niets meer op de wereld.” De tragiek van de man is dat in zijn tijd juist de ambtelijke diensten, waaronder de zijne, werden afgebroken door het bestuur, dat de macht van Publieke Werken vreesde. “Het hele ambtelijke apparaat werd zo opgeknipt in onderdeeltjes dat je een geweldige hoeveelheid ervaring en deskundigheid kwijtraakte.” Toen op het laatst ook Verkeer en Vervoer nog bij de dienst werden weggehaald, stapte hij op. Zo kon hij niet meer werken. Hij ging naar Canada en later naar Australië, waar hij hoogleraar Stedenbouw werd. Opnieuw raakte Amsterdam ambtelijke deskundigheid kwijt.
Ontroerend vond ik destijds het interview van Herman van Vliet met Oskam, in 2008. Het staat afgedrukt in ‘Krassen op de eeuwigheid’, een boekje van de OntwikkelingsAlliantie van de gemeente Amsterdam. Wethouder Louis Genet (PvdA) wordt daarin lof toegezwaaid, Oskam noemde hem een gepassioneerde bestuurder met veel gevoel voor kwaliteit. En Saris (GroenLinks) vond hij “de leukste en meest spirituele wethouder” die hij als ambtenaar had meegemaakt. Maar de deelraden hadden er volgens hem nooit mogen komen en het apparaat was door de versnippering absoluut niet toegerust om de grote opgave van de jaren negentig aan te kunnen. Veel fouten wijt hij aan het bestuurlijke ingrijpen in het ambtelijke apparaat. Er waren destijds nauwelijks ontwerpers over en de synergie met de civiel-technische poot ontbrak bijna volledig. Oskam bouwde het allemaal weer op. Inmiddels zijn de centrale diensten in Amsterdam weer redelijk toegerust. Ontwerpkwaliteit is er in ieder geval volop en aan de synergie met de ingenieurs wordt binnen de OntwikkelingsAlliantie hard gewerkt. “De dienst heeft naar mijn gevoel een nieuw bestaansrecht verworven in het gemeentelijk bestel,” concludeerde hij in 2008. Oskam had het amper gezegd of Lehman Brothers in New York viel om.
Geef een reactie