Category: geschiedenis
-
Age of Global Capitalism
Gelezen in ‘The Age of Capital 1848-1875’ (1975) van Eric Hobsbawm: Terug in Wenen lijkt alles naar het verleden te verwijzen: de hotelkamer met het hemelbed, de schilderijen van Franz Josef, de taartjes van Sacher, de muziek van Mozart, Liszt en Strauss, de ambtenaren van de Magistratur. En eigenlijk vond ik de opgepoetste negentiende eeuwse…
-
Wie is de motor van welvaart en moderniteit?
Gelezen in Trouw van 5 juli 2011: In Trouw verscheen afgelopen week een artikel naar aanleiding van de publicatie van een vierdelige studie naar Nederland in de achttiende eeuw. Auteur Paul Brusse en collega’s van de Universiteit Utrecht schrijven over Zeeland met zijn handelssteden Middelburg en Zierikzee. Wat ontdekten ze? Middelburg was destijds even groot als Utrecht (40.000 inwoners). De…
-
Hardnekkig misverstand
Gelezen in NRC Handelsblad van 29 maart 2011: Genetici en antropologen van Stanford University en van San Francisco hebben onlangs uit DNA van 425 mensen, verspreid levend over Europa, achterhaald waar hun oermoeder moet hebben geleefd en hoe groot de populatie was waarin deze leefde. Opzienbarend onderzoek, maar niet opzienbarend in de uitkomsten. Ze publiceerden…
-
Verloren gewaande steden
Gelezen in Het Parool van 25 mei 2011: Rond vierduizend jaar voor Christus – nu zo’n zesduizend jaar geleden – werden de eerste steden ooit gebouwd. Duizend jaar later kwam deze vroegste stadsontwikkeling tot een voorlopig hoogtepunt in de Nijldelta. Voor de goede orde, de steden ontwikkelden zich zowel langs de Eufraat en Tigris in…
-
Opstand, steden, republiek, innovatie
Gelezen in Triumph of the City (2011) van Edward Glaeser: Mooie glansrol voor de Nederlandse steden in Ed Glaeser’s epos over de triomf van de stad. Nee, we hebben het niet over de huidige Nederlandse stad; haar rol is klein en onbeduidend en komt in het hele boek niet voor, tenzij negatief, zoals in het…
-
Schraalhans keukenmeester
Gelezen in NRC Handelsblad van 11 december 2010: Lisa Jardine is hoogleraar ‘renaissance studies’ aan de Universiteit van Londen. Afgelopen week sprak ze de Huizingalezing in de Pieterskerk te Leiden. Haar onderwerp was ‘Homo ludens’ en de grote invloed die dit boek van Huizinga uit 1938 heeft gehad op de Angelsaxische cultuurgeschiedenis. Zelf las ik…
-
Krimp in Sluis
Gelezen in Metropolen aan de Noordzee (2010) van Wim Blockmans: Vandaag in Sluis geweest, krimpgemeente op Zeeuws Vlaanderen. We werden ontvangen in het Belfort (1392) te Sluis. Schitterend stadje, prachtige belfort. ‘s Middags reden we langs het voormalige Zwin. We hoorden het hoofd Cultuur van de gemeente Sluis spreken over de hoogtijdagen van Brugge. Het…
-
Feiten
Gelezen in De Brand (2002) van Jörg Friedrich: Opnieuw onder de indruk geraakt van Hamburg. De kracht van de economie van deze Noord-Duitse stad overtreft verre die van Amsterdam, laat staan Rotterdam. Len de Klerk, die mee op reis was, prentte ons in dat we ons handelen meer op feiten moeten baseren. En Kai Lütkens,…
-
Toen turf, nu gas
Gelezen in De rationele optimist (2010) van Matt Ridley: Het boek gaat over de evolutie van de welvaart. Aardig schrijft Ridley over energiewinning en energiegebruik na 1700. Het einde van de slaventijd schrijft hij toe aan het beschikbaar komen van steenkool. Spierkracht van slaven was toen ineens niet meer nodig. Ook weet hij waardoor er…
-
Gesmoorde economie
Gelezen in Metropolen aan de Noordzee (2010) van Wim Blockmans: Wim Blockmans, tot dit jaar hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, heeft een indrukwekkend boek geschreven over de opkomst van de Nederlanden tussen 1100 en 1560. Deze middeleeuwse geschiedenis blijkt er een van steden en hun snelle ontwikkeling te zijn. Veel aandacht is…