Droom

Station Nieuw-Amsterdam. Achter het stationnetje een reusachtig portret van Vincent van Gogh, geschilderd op een hoge graansilo. We stappen uit de trein. Vanaf Logement Scholte willen we richting Zweeloo wandelen, een afstand van circa 18 kilometer. Het gaat ons erom zoveel mogelijk in de voetsporen van de beroemde schilder te treden. De route is gemarkeerd en heeft ook een naam: ‘Als een droom’. De naam verwijst naar een passage uit een brief van Vincent van 16 november 1883 aan zijn broer Theo: ‘Als een droom ging die dag voorbij’. We moeten echter niet in de war raken door alle Van Gogh-fietsroutes en nog de drie andere, kortere Van Gogh-wandelroutes. Het duizelt je van de bordjes. In de lantaarnpalen hangen manden met kunst-zonnebloemen. Er is een steiger voor boten die hier 14 dagen mogen liggen. En dan is er ook nog een drietalige app: Van Gogh Europe. Het is de verwarrende legacy van het Van Goghjaar Drenthe 2023. Gelukkig is er ‘Van Gogh Erfgoedlocaties in Drenthe, een fraai geillustreerd onderzoeksrapport uit september 2020 dat klaarblijkelijk aan de basis lag van al deze regiomarketing. Het is van Drents Archief, Het Drentse Landschap en Drents Museum.

De dagtocht naar Zweeloo begon voor Van Gogh om 3 uur ‘s ochtends. Om 6 uur was hij al op zijn bestemming dankzij een lift met kar en paard van Scholte zelf. Hij had een hele dag voor zich. In drie uur wandelde hij dezelfde route terug. Begin november gaat de zon al vroeg onder, dus vermoedelijk vertrok hij even na het middaguur. Men denkt dat hij dezelfde route langs Noord-Sleen, Sleen en Erm naar Nieuw-Amsterdam terug volgde. Dat doen wij vandaag ook, maar dan in omgekeerde richting. De koude wind komt van achteren, het winterse zonnetje is bleek. Wat direct opvalt: naar turf en heide zoekt men hier tevergeefs, in plaats daarvan passeren we een paar hele grote boerenbedrijven. En verder twee autosnelwegen die het voormalige veenland doorsnijden: de A37 en N34 in een groot assenkruis ten zuiden van de Verlengde Hoogenveensche Vaart. Bij Achterste Erm moeten we zelfs het steile talud beklimmen en aan de andere zijde weer afdalen. Boven Zweeloo wacht ons het razende verkeer op de N381. Ook op de secundaire wegen wordt door auto’s hard gereden. Zelfs in de dorpen is iedereen zwaar gemotoriseerd. Het land zelf daarentegen oogt leeg en verlaten. ‘Een stilte, een mysterie, een vrede’? Drenthe zou eens moeten onthaasten, uit die auto komen en zijn historische landschap repareren. Dat zou pas een legacy zijn!