Stad zonder kunst

Gezien in Exit through the Gift Shop (2010) van Banksy:

‘Street artist’ Banksy treedt in zijn eigen film ‘Exit through the Gift Shop’ op als geniaal Brits kunstenaar met onbekende identiteit: anoniem, nonconformistisch, antikapitalistisch en, jazeker, humoristisch. We zien hem ‘s nachts aan het werk, met spuitbus en stuntwerk in de weer, illegaal. Zijn werkterrein is de straat, het bouwblok, het viaduct, de muur. Het werk is nu eenmaal tijdelijk, daarom moet het worden gefilmd en gefotografeerd. Zo wordt het via het internet verspreid en raakt Banksy beroemd. In de film zien we hoe kunstenaars eind jaren negentig zich de grote stad als werkterrein toeëigenen en hoe Banksy groot wordt in het genre – een klasse apart. Als Banksy naar Los Angeles trekt om daar zijn werk te maken zoekt hij contact met mensen die hem de juiste muren kunnen tonen. Even later zien we hem aan het werk op het dak in de buurt van Sunset Boulevard. Exposities volgen op industrieterreinen, in leegstaande kantoorgebouwen, in ieder geval niet in de kunstcentra, de musea en de spraakmakende galeries. De steden waar deze street art zich afspeelt zijn Los Angeles, New York, Londen en Parijs, niet Den Bosch, Manchester of Birmingham.

Het hoogtepunt in de film is Disneyland, LA. Daar hangt Banksy een oranje opblaaspop naar het beeld van een gevangene in Guantanamo Bay op klaarlichte dag over het hek van een wildwaterattractie. Alle attracties worden door de directie acuut stilgezet. Binnen de kortste keren weet zijn medeplichtige zich omringd door vier, vijf beveiligingsbeambten en even later wordt hij ruw verhoord en vastgezet. Het ziet er niet best voor hem uit. In Disneyland is geen graffitikunst mogelijk – daar is überhaupt geen kunst mogelijk. Wie wil weten hoe een stad eruit ziet zonder kunst, hij of zij ga naar Disneyland. En huiver.