Witte plannen

Gelezen op scholieren-com van 7 april 2000:

In de vorm van ‘witte plannen’ bood het Amsterdamse provo, opgericht op 25 mei 1965, allerlei speelse oplossingen voor grootstedelijke vraagstukken. Het Witte Fietsenplan uit zomer 1965 is de bekendste: om het autoverkeer uit de binnenstad te weren wilden de jongeren 20.000 witgeschilderde openbare fietsen plaatsen, vrij te gebruiken door alle bewoners binnen de Singelgracht. Ook beroemd geworden is het Witte Wijvenplan, dat geboorteregeling en vrije liefde propageerde. Het Witte Lijkenplan omvatte een alternatieve straf voor verkeersovertreders. Dat ging als volgt: zij die een dodelijk ongeluk op hun geweten hadden, dienden het silhouet van het slachtoffer in het asfaltdek uit te houwen en met witte specie te vullen. Bovendien moesten ze de familie een witte begrafenis aanbieden. Met het Witte Schoorstenenplan werd de luchtvervuiling op ludieke wijze bestreden. En met het Witte Woningenplan maakte provo sloopwoningen en leegstaande kantoren geschikt voor bewoning. Een onderdeel daarvan vormde het Witte Vuilnisbakkenplan voor onbehuisden: tot wieg omgebouwde vuilnisbakken voor starters op de woningmarkt. En met het Witte Kippenplan wilde men politieagenten omturnen tot sociaal werkers.

Voor de gemeenteraadsverkiezingen van juni 1966 werden alle Witte Plannen bij elkaar gevoegd in een ludiek programma voor Nieuw Amsterdam. Dat omvatte ook het Witte Kinderenplan (gratis kinderopvang), en het Witte Bedjesplan (ziekenhuisbedden in De Nederlandsche Bank aan het Frederiksplein). Alle ideeën en initiatieven werden ook uitgevoerd en uitgebreid getest, tot aan het loslaten van een witte kip in de Raadhuisstraat tijdens de huwelijksplechtigheid van prinses Beatrix en prins Claus. De autoriteiten konden het allemaal niet waarderen. Er werd door de politie hard opgetreden, ook de rechters waren niet mals. Provo Rob Stolk belandde zelfs in de gevangenis. Een verzoek tot gratie bij de koningin werd afgewezen. Op 15 mei 1967 hief provo zichzelf op. Kort daarvoor was in Nieuwe Revue een enquête gepubliceerd waarin 37 procent van het Nederlandse volk de provo’s het liefste wilde opsluiten. Dit alles las ik in een werkstuk geschiedenis van een scholiere van de derde klas VWO. Ze schreef: “Als er nu een zelfde soort beweging zou ontstaan, denk ik, dat we er beter mee om zouden kunnen gaan. De ideeën waren namelijk best haalbaar en de overheid zou het voor 100 procent moeten steunen.” Zou het echt? Denkt ze dat werkelijk?