Gehoord tijdens bestuursdienstdebat in De Bazel op 7 juli 2009:
Het ging, aldus bestuursdienstdirecteur Hugo de Fernandez Mendes, die middag over ‘droom en werkelijkheid’. Wat is in beleidstermen reëel en wat is fantasie? Wat kan een gekozen bestuurder zijn kiezers toezeggen en wat niet? Wat zijn reële politieke ambities en wat kan niet worden waargemaakt? Anders gezegd, het ging die middag over maakbaarheid.
Mark van Twist, hoogleraar bestuurskunde aan de Erasmusuniversiteit te Rotterdam, hield een mooi filosofisch betoog over de ‘taligheid’ van het beleid. Met taal wordt een beleidsambitie vooraf ‘geframed’. Deze ‘framing’ bepaalt in hoge mate de uitkomsten, de doormeting, de beoordeling achteraf, de verwachtingen. En daar gaat het vaak mis. Dan krijg je brokken. Of je mist in de beoordeling de ‘bijvangsten’ van het gevoerde beleid omdat die niet werden gemeten. Enzovoort. Verwachtingenmanagement is dus geboden. Dat begint met ‘framing’. Een professionele beleidsdienst behoort dat zorgvuldig te doen. Welke taal gebruik ze? Hij illustreerde dit aan de hand van de ‘oorlogstaal’ die Rotterdam de laatste tijd bezigt als het gaat om nieuw beleid: ‘stadsmariniers’, ‘Rotterdam Wet’, ‘beleidsoffensief’, ‘Pact op Zuid’, ‘beleidsarena’. Zulk taalgebruik beïnvloedt de uitkomsten en ook de verwachtingen.
Daarnaast adviseerde hij de flanken van het speelveld op te zoeken. Te vaak wordt kluitjesvoetbal gespeeld. Alle aandacht gaat dan uit naar dat ene beleidsveld. Dat komt onder vuur te liggen. Men wil snel resultaten, terwijl geen snelle resultaten te leveren zijn. Enzovoort. Niet doen, adviseerde hij, zoek de rust op. Maak je beleid saai! Wees ondertussen vasthoudend en volhardend. Zo krijg je veel gedaan.
Zo ging het nog even door. Interessant hoe een discussie op een bestuurskundig niveau kan blijven hangen. In zijn soort erg goed. Maar het ging voorbij aan de zin en onzin van veel beleid. Successen zijn veelal helemaal niet te danken aan beleid, maar aan een autonome ontwikkeling waarop het succesvolle beleid meelift. De andere spreker, Jeroen Hoendersloot, zat dichter bij de waarheid. Veel beleid is niet effectief, niet rationeel en niet efficiënt.
Geef een reactie