Followers!

Gelezen in ‘The End of Leadership’ (2012) van Barbara Kellerman:

Moet een paper schrijven over leiderschap in de Nederlandse ruimtelijke ordening voor een Brits wetenschappelijk congres. Daartoe lees ik onder andere een recent werk van Barbara Kellerman, Harvard University, getiteld ‘The End of Leadership’. Zelden kreeg ik een mooiere inhoudsopgave onder ogen. Die ene bladzijde aan het begin van het boek maakt precies duidelijk wat er met leiderschap aan de hand is: ‘lessening power’, ‘leveling the playing field’, ‘losing control’. Het gevolg: ‘downgrading leaders’ en ‘upgrading followers’. Kellerman eindigt met niet minder dan een paradigmawisseling van een overspannen leiderschapsindustrie, maar tegelijk een historisch laag vertrouwen in instituties met hun leiders. “Politics is roiling, innovation is accelerating, competition is intensifying, and globalization is expanding. The world of the second decade of the twenty-first century is networked and interdependent and transnational – with leaders weaker and followers stronger, or at least less pliable.” Haar oplossing? Meer aandacht voor de followers.

Waarom zoveel aandacht voor followers? Waarom leiderschap problematiseren? Kellerman: “We hunger ourselves to have power, authority, and influence and, simultaneously, we long ourselves to be led wisely and well.” Echter, tegelijkertijd accepteren we leiders steeds minder. Kellerman wijt deze paradox voor een niet gering deel aan het internet. Dat maakt ons mondiger. Ze laat zien dat dit ook in China en Rusland gebeurt. “At the moment in history when the leader is so obviously weakened, or tarnished, or in some other way relatively disabled; and when what happens in the world at large is so obviously consequential; and when so many followers are not in the least inclined actually to follow, the traditional view of ‘the leader’’, the suggestion that ‘the leader’ is all-important is simply passé.” Denk niet dat dit voor ruimtelijke ordening niet geldt. Ook daar moeten planners nu precies weten wat al die followers willen.