Zinkend schip

Gelezen in De Volkskrant van 8 november 2008:

Twee omstreden kwesties domineren op dit moment de Rotterdamse politiek. Ze hangen onderling sterk samen. De ene is het voornemen om een ‘urban culture podium’ te vestigen op het arme, kinderrijke Zuid. Dat gaat ten koste van poppodia op Noord. En het kost ook nog eens 11 miljoen euro. Plus het uitkopen van een ondernemer op Zuid voor 2,9 miljoen. De tweede is de uit de hand gelopen renovatie van een oud cruiseschip op datzelfde Rotterdam-Zuid. Dat schip zou aanvankelijk 6 miljoen kosten, maar blijkt nu liefst 200 miljoen euro te vergen. Beide projecten komen voort uit de politieke behoefte om Rotterdam-Zuid op te nemen in de vaart der volkeren. Beide projecten zijn uitgelopen op financieel omsteden kwesties. En ze staan niet op zichzelf. Want vele mislukte projecten gingen eraan vooraf. "Dat roept in Noord keer op keer afgunst, wantrouwen en woede op," schrijft De Volkskrant deze zaterdag. SP en Leefbaar Rotterdam – nou niet direct de partijen die domineren op Noord – vinden dat ‘schandelijk’ veel gemeenschapsgeld in deze ‘bodemloze put’ wordt gestort. Ze dienden een motie van wantrouwen in. Maar die haalde het net niet.

De situatie toont een treffende gelijkenis met de die van de Randstad. Ook daar heb je een dynamische Noordvleugel en een stagnerende Zuidvleugel. Er wordt enorm veel gemeenschapsgeld gestopt in de Zuidvleugel (Kop van Zuid, Tweede Maasvlakte, Betuwelijn, Randstadrail enzovoort), maar het lijkt niet echt te helpen. Het blijken vaak prestigeprojecten die veel geld kosten en maar één dimensie van ontwikkeling bedienen. Overigens gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat de Noordvleugel ook zijn deel krijgt. Toch worden de projecten daar minder heilzame  werkingen toegedicht. "Seeing like a State," noemt James Scott dat. Het is gesimplificeerd denken, grootschalig van karakter, met een overmaat aan zelfvertrouwen. Wordt het niet eens tijd voor een andere benadering? Een bescheiderner, meer organische? Een minder politiek gestuurde? Met wat meer reflectie? Minder doenerig, maar vruchtbaarder.