Gehoord in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam op 23 juni 2018:
Foto: Lex Banning
Aan de vooravond van ‘New Tokyo Story’, het wetenschappelijke congres in Amsterdam over ruimtelijke trends in de grootste megastad op aarde, raakten we met de Japanse gasten in een levendig gesprek verwikkeld. De sfeer was vrolijk, licht opgewonden zelfs. Let wel, dit speelde op de avond voor het weekeinde van het congres, tijdens een intiem diner bij iemand thuis. We keken uit over het IJmeer, de lucht was helder, de zon ging onder. Er werd veel gelachen, maar het gesprek had een serieuze ondertoon. Er was felle kritiek op de Japanse regering die de hoofdstad ongelimiteerd laat groeien. Hoe moest het dan verder met de rest van het land? Tegelijk was er leedvermaak over de ambities van Chiba aan de oostkant van de baai van Tokio. Daar wordt vooral feestgevierd op het strand en nauwelijks gewerkt. Wat verbeelden ze zich daar wel? Maar waarom alleen inzetten op de hoofdstad? Tokio is nu al onmetelijk groot. Daar woont inmiddels een derde van alle Japanners. Waarop iemand in het gezelschap vaststelde dat Tokio vorig jaar zijn maximale omvang had bereikt. Voor het eerst groeit de megastad niet meer.
Allengs werd duidelijk dat ook de Japanners zich afvragen waar het met het land naar toe moet. Ook zij beschouwen hun land als klein, maar dat is omdat het in het niet valt vergeleken met grote buren als China en Rusland. In werkelijkheid is Japan nog iets groter dan Duitsland, de bevolking met 127 miljoen anderhalf maal die van de oosterburen, de Japanse staatsschuld is gigantisch, de bevolking vergrijst snel, er is a jaren geen sprake meer van economische groei, de leefstijl is niet duurzaam. Een aantal aanwezigen dacht dat uiteindelijk alleen Tokio zal overblijven. De rest van Japan loopt langzaam leeg, lijkt reddeloos verloren. En Tokio zelf? Niemand heeft daar de regie, de megastad is veel te groot voor een burgemeester. Door de bouwindustrie te stimuleren worden in de baai bij het stadscentrum hoge torens gebouwd. Is dat de toekomst? Heus, zo’n vooruitzicht van groei en krimp drukte de stemming allerminst. Als gezegd, er werd die avond veel gelachen. Maar Tokio als ‘Global City’ hoog op de wereldranglijst willen positioneren, zoals de regering doet, dat vonden de aanwezigen ronduit ridicuul.
Geef een reactie