Gelezen in Let the Great World Spin (2009) van Column McCann:
Column McCann’s nieuwste roman speelt in het New York van 1974. Vergeleken met nu was de Big Apple in die jaren totaal verloederd. Delen van de roman spelen in de South Bronx. Van dat straatleven word je niet vrolijk; dat is rauw, ruig. En als de rijke Claire uit de Upper Eastside met drie blanke vriendinnen de ondergrondse neemt naar de 86e straat, schrikt ze; het is de tweede keer in haar leven dat ze de metro neemt, maar dat durft ze tegen haar vriendinnen niet te zeggen. “The train came, a wash of color, big curvy whirls, and in they got. It was one of those carriages covered head to toe in graffiti. Even the windows were blotted out. Hardly a moving Picasso.” Tegenwoordig is de subway in New York schoon en veilig. Ik moet in dat verband steeds denken aan ‘The Tipping Point’ van Malcolm Gladwell. Daarin verklaart deze Canadese journalist hoe de New York subway in de jaren ‘90 weer veilig wordt. Niet met extra politie-inzet, maar met schoonmakers. De toenmalige directeur van het openbaar vervoerbedrijf, schrijft hij, startte een actie waarbij elke nacht de treinstellen grondig gereinigd werden. Nacht in, nacht uit. Beetje bij beetje gingen de mensen weer gebruik maken van de metro, die ze weer als schoon en veilig ervoeren. En doordat er steeds meer mensen van het vervoermiddel gebruik maakten, ontstond er weer sociale controle en veranderde de sfeer in de stations en treinen totaal.
Zelf denk ik dat het slechts een gedeeltelijke verklaring kan zijn. De werkelijke verklaring is volgens mij dat de bevolkingssamenstelling van New York eind jaren tachtig, begin jaren negentig dramatisch veranderde. Daarmee ontstond een nieuw publiek, ook voor het gebruik van de honderd jaar oude New Yorkse metro. De verwaarlozing en criminaliteit van de jaren zeventig en tachtig waren het gevolg van een massieve uitstroom van middenklassegezinnen; de properheid en veiligheid van de jaren nul het gevolg van een nieuwe instroom van jonge creatieven. Die creatieven schiepen de conditie voor schone treinen en een nieuw, massief metrogebruik. De directeur van het metrobedrijf hoefde alleen maar op die nieuwe vraag in te spelen. En inderdaad, politie-inzet was een bot middel geweest, iets waar alleen zwakke bestuurders doorgaans naar grijpen. Vreemd, hoe weinig mensen stilstaan bij de voortdurend veranderende bevolkingssamenstelling van grote steden. In tien, twintig jaar tijd gebruikt een totaal nieuw soort stedelingen de stad. Stedelijke voorzieningen kunnen daar enorm van profiteren, evenals de stedelijke economie. Die bevolkingsdynamiek ligt aan de basis van het toekomstig functioneren van de stad. Kortom, wie er naar je stad toekomen is veel bepalender dan wie er op dit moment al wonen.
Geef een reactie