Gehoord in CREA, Amsterdam, op 19 maart 2018:
Foto: Zina
De zwerver voor haar voordeur heette Jan. Toen de politie hem uit haar portiek wilde halen, ontfermde Adelheid Roosen zich over hem. Jan werd lid van het bewonersoverleg. Hij kreeg als taak om de voordeur te schilderen. Jan koos voor bordeauxrood. Maar het afschuren en lakken duurde eindeloos. Roosen (1958) vertelde er prachtig over tijdens de vierde Amsterdamlezing van dit jaar. In diezelfde lezing vertelde ze over haar overbuurman die elke avond als hij naar bed ging de gordijnen sloot met de tandenborstel in zijn mond. Op een avond belde ze bij hem aan en stelde voor om een nacht bij hem door te brengen. Wat ze vervolgens ook deed. Voor haar was het een experiment geweest. Verschil tussen theater en het normale leven is er niet bij, bij regisseur en theatermaker Adelheid Roosen. Een schouwburg is voor haar gewoon een droge plek om te acteren. Alles draait om menselijk contact, om ontroering, om nieuwe mogelijkheden te verkennen. Contact met anderen noemde ze vormend, dat wist ze zeker. Anderen vormen jou, jij bent niet wie je bent. Ze raadde aan om Emmenuel Levinas te lezen. ‘Ware schoonheid zit in kleine dingen’. Indrukwekkend was haar verhaal over het avontuur met een criminele motorbende in Mexico-stad die ze had gevraagd om in haar wijksafari om te treden. Hoe het was om veertien dagen lang met moordenaars op te trekken? Ze wist wie ze tegenover zich had, maar oordelen deed ze niet.
Het fragment dat ze vertoonde was uit de film over De Oversteek, het toneelstuk dat in zeven schouwburgen in zeven steden was opgevoerd en waarbij telkens honderd gewone burgers het toneel op waren geklommen om zich vervolgens in pyjama te hijsen en er de nacht door te brengen. Maanden hadden de deelnemers geoefend, Roosen en Muizelaar hadden “als kinderen van 6” bij de mensen aangebeld om ze voor de voorstellingen te werven, elke nacht was weer totaal anders geweest. Mensen die nog nooit in het theater waren geweest, speelden nu rollen in ‘Dantons dood’ bij Toneelgroep Amsterdam in de regie van Johan Simons. Het publiek moest maar zien wanneer het vertrok, maar het mocht ook blijven slapen. Het was een enorme operatie geweest, een helse operaproductie. Kijk: https://www.youtube.com/watch?v=QxjM8eY2uQw Stel, Adelheid, ze vragen je om burgemeester van Amsterdam te worden. Zou je dat doen? Waarop de zaal losbarstte. Jazeker! Dit is wat ze zou doen als ze burgemeester werd van Amsterdam: iedereen mag blijven slapen in de Stopera, dat spreekt vanzelf. Er komt een ‘liefdespolitie’ en er wordt een team van dertig burgers geïnstalleerd die alle regels in de stad inventariseren en zoveel mogelijk verwijderen. Roosen wil de mensen bevrijden uit ‘het systeem’, ze is ervan overtuigd dat Amsterdammers lief zijn voor elkaar. Waar had ik dat ook alweer eerder gehoord? Volgende week spreekt econoom Coen Teulings. Mis het niet!
Geef een reactie