Category: geschiedenis

  • Zielenheil als handelswaar

    Gelezen in ‘De Geschiedenis van Amsterdam tot 1578. Een stad uit het niets’ (2004): Paul Spies, de nieuwe directeur van het Amsterdams Historisch Museum, sprak laatst in Het Parool van Amsterdam als ‘Heilige Stede’. De Heilige Stede – locus sacer – is de benaming van de kapel die na 1345 wordt gebouwd op de plek…

  • Middelpunt

    Gelezen in Het Parool van 3 januari 2009: Wat is het middelpunt van de wereld? Sommige Amsterdammers zeggen: Amsterdam! "Hoe kunnen bewoners van een drassig weiland met kleine rothuisjes en nauwe stegen denken dat ze het centrum van de wereld zijn?" Aan het woord is Paul Spies, de nieuwe directeur van het Amsterdams Historisch Museum,…

  • Wibaut-jaar

    Gelezen in Geschiedenis van Amsterdam. Tweestrijd om de hoofdstad 1900-2000 (2007): In 1923 vierde Nederland het 25-jarig regeringsjubileum van koningin Wilhelmina. Dat vond plaats in Amsterdam. Ter gelegenheid daarvan verscheen een publicatie over de "enorme ontwikkeling van Amsterdam in de laatste kwarteeuw in vrijwel elk opzicht." Twee jaar later, in 1925, vierde de hoofdstad haar…

  • De ondergang van hele streken

    Gelezen in ‘Verleden van Nederland’ van Geert Mak, Jan Bank, Piet de Rooy, René van Stipriaan (2008): Interessant om te lezen hoe de economische crisis van 1929 – ‘de ineenstorting van Wall Street’ – hier te lande destijds werd ontvangen. Die crisis verscheen als een donkere wolk uit het niets. Maar aanvankelijk juichte het welvarende…

  • Civic honour

    Gelezen in The Devil in the White City (2003) van Erik Larson: Indrukwekkende geschiedenis van de Wereldtentoonstelling van 1893 in Chicago, USA, zoals opgetekend door Erik Larson. Ik kocht het boek dit voorjaar in New York (sic!, zie hieronder). Zeer de moeite waard om te lezen. De door Daniel Burnham en Frederic Law Olmsted ontworpen…

  • Australische vis

    Gelezen in NRC Handelsblad van 29 mei 2008: Een klein nichtje van me is acuut opgenomen in het ziekenhuis. Ze droogde te snel uit. Dezelfde dag valt m’n oog op een passage in ‘The Ghost Map’ van Steven Johnson over de gevolgen van cholera (niet dat m’n nichtje aan cholera zou lijden, gelukkig niet). Op…

  • The New York crisis

    Gelezen in David Harvey, A Brief History of Neoliberalism (2004): Fascinerend boek van David Harvey, hoogleraar antropologie aan de City University van New York. Hoe, is de centrale vraag in zijn boek, ontstond het neoloberalisme? Dat is een vraag die op dit moment, met de politieke crisis in Irak en de ondergang van het regime…

  • Het derde Rome

    Gelezen in Imperium. Ondergang van een wereldrijk (1993) van Ryszard Kapuscinski: Moskou, Parijs, Jerusalem, Constantinopel, Venetië, Rome. Ze waren, ooit, allemaal even mooi. Toen Napoleon in 1812 voor Moskou stond, leek het alsof hij Montmartre moest oversteken en dan Parijs aan zijn voeten zou zien liggen. Die heuvel, dat was wat de Russen noemden de…

  • Ildefonso Cerdà

    Gezien in De Zuiderkerk te Amsterdam op vrijdag 11 januari 2008: Alweer zo’n grote negentiende eeuwse naam. Ildefonso Cerdà. Catalaans wiskundige, architect en civiel ingenieur, opgeleid te Madrid, later werkzaam te Barcelona. Alweer een man die precies op het juiste moment in de geschiedenis gereed was voor het grote stedenbouwkundige werk. In 1858, tijdens een…

  • Wibaut, Keppler, Berlage, De Klerk

    Gelezen in Nederland 1913. Een reconstructie van het culturele leven (1988) van J. de Vries (red.): Na de vroegtijdige dood van Samuel Sarphati werd Amsterdam eindelijk wakker uit een lange winderslaap. Het zou echter nog vijftig jaar duren voordat dit leidde tot grootse stadsontwikkeling: dat gebeurde eerst vanaf 1914, het begin van de Great War.…