Einde suburbanisatie

Gelezen op Streetblog.org op 13 februari 2014:

Opmerkelijk bericht van Angie Schmitt op Streetblog. In ‘The Sprawl Machine Started Winding Down 20 Years Ago’ stelt ze vast dat de suburbanisatie in de Verenigde Staten niet pas tijdens de financiële crisis, na 2008, omsloeg van groei naar krimp. Het begon al veel eerder. Uit nieuwe data van jaarlijkse grondproductie in de VS op basis van satellietopnamen (USDA 2010 Natural Resources Inventory) blijkt dat al midden jaren negentig sprake was van een omslag. Na 1997 neemt de grondproductie in Amerika over de hele linie af. De trend viel samen met het stilvallen van de ontwikkeling van shopping malls en ging vooraf aan ‘peak car’: het inzetten van de daling van het autogebruik sinds 2001. Het duidt op een dramatische teruggang van de suburbanisatie en een terugkeer naar de stad. Echter, pas vijftien jaar later beginnen overheden en ontwikkelende partijen schoorvoetend toe te geven dat er iets aan de hand is, terwijl het meeste overheidsbeleid – zeker dat van de staat – ook nu nog onverminderd inzet op groeiend autogebruik en uitleg in voorsteden, randgemeenten en provinciesteden, alsof er niets aan de hand is.

Ook in Nederland weigert men nog altijd toe te geven dat de suburbanisatie op zijn einde loopt. Planologen willen het maar niet geloven, gemeenten blijven bouwen, de VINEX-afspraken lijken onverminderd geldig. Pas tijdens de crisis kwam de bouwmachine in de provincie krakend tot stilstand, omdat het niet anders kon. Naar nu blijkt is niet de crisis de werkelijke oorzaak van de teruggang; er blijkt al twee decennia sprake te zijn van een omkering van het dominante ruimtelijke patroon in de maatschappelijke ontwikkeling. We zitten allang in een andere fase – niet meer die van spreiding, maar van concentratie. Schmitt schrijft dat de tweede generatie ‘exurbs’ in de VS nooit een succes zijn geworden. Alles wat na 1985 in de randen van de stedelijke invloedssferen in lage dichtheden is gebouwd werkt niet en kan beter worden afgebroken. Vaak is de vereiste infrastructuur ook niet meer op die plekken gerealiseerd. De ruimtelijke patronen in de eenentwintigste eeuwse samenleving zijn heel anders dan iedereen had gedacht. Niet meer de auto, niet meer de twee-onder-een-kapper, niet meer de suburb, de toekomst is aan de grootstedelijke agglomeraties, aan gebieden met hoge dichtheden. Zelfs in de Verenigde Staten blijkt dit te gelden.