Gelezen in ‘Collapse’ (2006) van Jared Diamond:
De top van het Franse bouwconglomeraat Vinci was deze week in Amsterdam voor een vierdaagse retraite. Veertig CEO’s – merendeels ingenieurs – spraken met elkaar over globalisering, leiderschap en innovatie. Steeds meer bedrijven kiezen Amsterdam als plek om dit soort programma’s te doorlopen. Door de London School of Economics en Oxford University was ik gevraagd met hen op de maandagmorgen aan het begin van het programma in gesprek te gaan. Het probleem dat ik centraal stelde was de tragiek van ons lineaire denken. En dat terwijl vrijwel alle ontwikkelingen non-lineair verlopen en onder invloed van de informatietechnologie ook nog eens in hun nonlineariteit groeien en versnellen. De dingen verspreiden zich epidemisch, alles lijkt ‘out of control’. Scenario’s helpen hierin onvoldoende, rationeel management raakt sleets, projectcontrole blijkt een wassen neus, oude praktijken van het maken van plannen werken niet meer. Welk gedrag stelt ons in staat op deze permanente onzekerheid adequaat te reageren? Daarover ging ons boeiende gesprek aan de Prinsengracht.
In ‘Collapse’ beschrijft hoogleraar geografie aan UCLA Jared Diamond deze tragiek haarfijn en genadeloos. De ondertitel van zijn boek luidt: ‘How Societies Choose to Fail or Succeed’. Elke CEO en manager zou dit boek moeten lezen. Het gaat over ecologische catastrofes in de geschiedenis van de mensheid. Waarom, vraagt Diamond zich af, namen (en nemen) grote groepen mensen collectief vaak zulke foute beslissingen, die hen dikwijls te gronde richten? Hij onderscheidt vier factoren: mensen zijn niet in staat te anticiperen op problemen die zich ogenschijnlijk nog niet voordoen; als de problemen zich manifesteren, onderkennen ze deze niet; als ze ze eenmaal onderkennen weten ze niet snel genoeg een adequate oplossing te verzinnen; als ze de problemen daadwerkelijk proberen op te lossen falen ze. Niet altijd gaat het mis. Soms gaat het goed. Wanneer falen ze niet? Als ze, schrijft Diamond, moed tonen en hun waardestelsel waaruit ze handelen en denken bijtijds weten aan te passen.
Geef een reactie