Fleurige vitaliteit

Gelezen in De Groene Amsterdammer van 6 januari 2011:

Dat wij in Maslov’s piramide van menselijke behoeften zijn gestegen naar het niveau van waardering en zelfrespect, bewijst weer eens het laatste nummer van De Groene Amsterdammer. De rapportage van Floor Milikowski en Evelien Hoekstra over IJburg voert de lezer van de aanvankelijk hoge verwachtingen van de nieuwe bewoners over hun gedachte droomwijk naar de conclusie dat het toch maar een gewone nieuwbouwwijk is. “In die eerste tijd was het net een dorp. Maar nu is het zo groot en wonen er zo veel mensen. Met de mensen aan de andere kant van de IJburglaan heb ik helemaal niets. Dat is gek om te merken. En heel jammer. Want die eerste periode was prachtig.”  Welvarende, hoogopgeleide mensen willen hun eigen droomwijk, maar die krijgen ze in hun ogen niet. Dan trekken ze teleurgesteld verder. De journalisten plakken er klakkeloos het etiket ‘Voorheen droomwijk’ op (en onder zwakke broeders vat de opvatting razendsnel post dat IJburg te duur en niet geslaagd is). Ondertussen wordt IJburg onder de voet gelopen door buitenlandse delegaties die Amsterdam beschouwen als een soort Vancouver, met het eilandenrijk IJburg als ultiem voorbeeld van humaan, stedelijk wonen in een aantrekkelijk landschap.

Nog mooier wordt het collectief betreden van de sfeer van waardering, erkenning en zelfrespect geïllustreerd door het verslag van Tijs van den Boomen van een door het Fonds BKVB zwaar gesubsidieerde reis in hetzelfde nummer van De Groene Amsterdammer. Daarin verheerlijkt deze Hollandse journalist nota bene de illegale revolutiebouw van Pristina, Skopje en Tirana, Albanië. “Zo’n ongeplande, onbeteugelde verstedelijking brengt natuurlijk grote problemen met zich mee, zoals de sloop van cultureel erfgoed, overbelaste infrastructuur, burenruzies, een schrijnend gebrek aan voorzieningen en een moedeloos stemmende smakeloosheid.” De ‘zelfwerkzaamheid’ die er tevens achter schuilgaat, leidt volgens hem echter tot ‘een fleurige vitaliteit’’ en helemaal niet tot sloppen. Deze ‘spontane verstedelijking’ beveelt hij ook Nederland aan. Dus terwijl Amsterdam stedenbouwkundige adviezen geeft aan Tirana en burgemeester Edi Rama vorig jaar nog in de Westergasfabriek sprak over de noodzaak alle illegale bouwsels in zijn stad op te ruimen en de corruptie te bestrijden, verlangt de Nederlandse verslaggever naar illegale bouwpraktijken in Nederland en oppert hij zelfs dat Tirana Amsterdam gaat adviseren bij de verdere ontwikkeling van de stad. Fascinerende omkering van zaken. De wereld op zijn kop. Van den Boomen zou eens ‘Een koninkrijk vol sloppen’ van Auke van der Woud moeten lezen. Wat is volgens Maslov ook alweer de absolute top? Zelfverwerkelijking en creativiteit.


Posted

in

by

Comments

6 responses to “Fleurige vitaliteit”

  1. Tijs van den Boomen Avatar

    Het blijft voor Nederlandse stedenbouwers moeilijk te bevatten dat een wijk die mensen zelf hebben gebouwd een succes kan zijn. De wijk Bathore in de Albanese hoofdstad Tirana is zo’n wijk: sloppen tref je hier niet aan, wel stenen huizen, scholen en buurtvoorzieningen. Burgemeester Edi Rama heeft zijn plannen om deze wijk te laten slopen dan ook allang ingetrokken: hij investeert met leningen van de Wereldbank in de aanleg van wegen in deze wijk.
    Zef Hemel roept dat het de wereld op zijn kop is om naar de kwaliteiten van dit soort spontane verstedelijkingsprocessen te kijken. Maar eigenlijk weet hij wel beter. Ik citeer uit de recente Amsterdamse nota Na de bouwstop verstandig verder: ‘De Sluisbuurt zal ook niet worden doorgezet zoals gepland. Definitieve ontwikkeling wordt uitgesteld, en het gebied zal voorlopig met tijdelijke functies worden gevuld en langzaam groeien naar een definitief programma. Dit vraagt om een flexibele manier van werken, waarbij voor het definitieve programma het ontwikkelen in kleine, makkelijk faseerbare eenheden cruciaal is. Om dit te faciliteren is een nieuw plan in ontwikkeling onder de noemer “Sluisbuurt-Vrijstaat”.’
    Kortom: zonder stedenbouw van onderop lukt het niet. En dat weet Zef Hemel heel goed. Dat hij mijn betoog ridiculiseert kan iedereen nalezen op http://bit.ly/hRmcYf.

  2. Annemarieke Avatar

    ja, met zo´n HUMAAN Vindhek dat ook nog op de Japanse televisie komt met een heuse documentaire – waarin IJburg ook te zien is – over alle humane mensen die de Vindhekken gebruiken……………….

  3. Xandra Lammers Avatar
    Xandra Lammers

    ‘De journalisten plakken er klakkeloos het etiket ‘Voorheen droomwijk’ op (en onder zwakke broeders vat de opvatting razendsnel post dat IJburg te duur en niet geslaagd is). Ondertussen wordt IJburg onder de voet gelopen door buitenlandse delegaties die Amsterdam beschouwen als een soort Vancouver, met het eilandenrijk IJburg als ultiem voorbeeld van humaan, stedelijk wonen in een aantrekkelijk landschap. …’
    Dit citaat toont wel weer aan hoe ver de professional/ambtenaar verwijderd staat van de werkelijkheid. Denkt u nu echt dat al die groepjes bobo’s die over het eiland struinen, met name in de zomer, levendigheid geven aan de wijk? Gaan de bobo’s bijvoorbeeld shoppen op het eiland, in een van de noodlijdende neringen? Nee, ze stappen in en uit een bus en bezien deze wereld en de bewoners als ware ze op een andere planeet. Net zoals ze dat in een van de Parijse banlieues doen. U leeft bezijden de werkelijkheid en dit verklaart ten dele het mislukken van IJburg.

    Vriendelijke groet, Xandra Lammers (bewoner Haveneiland)

  4. Zef Hemel Avatar
    Zef Hemel

    Tijs heeft natuurlijk niet geheel ongelijk. Ook ik ben voor de vrijstaat: meer ruimte voor eigen initiatief. Ik doe er alles aan binnen de gemeent om meer ruimte te geven aan burgers om ‘hun eigen ding te doen’. Maar Tirana is echt iets anders. Ik help Edi Rama om orde op zaken te stellen. We moeten niet romantisch doen over Tirana, Pristina en Skopje.

  5. Katusha//Placemakers Avatar

    Het idee dat mensen en bewoners zelf kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een wijk duikt steeds vaker op in Nederlandse debatten, artikelen en zelfs in beleidsdocumenten, zo bewijst ook de Amsterdamse nota over Zeeburg. Eigen inbreng stimuleert creativiteit en verantwoordelijkheidsgevoel onder bewoners. In het stedelijk debat is dit dan wel een ‘hot topic’, maar deze ideeen blijken nog niet echt ‘geland’ bij gemeente en ontwikkelaars. De kansen om zogenaamde bottom-up initiatieven ook daadwerkelijk in de praktijk te brengen blijven nog te vaak liggen.

    Meer dan een jaar geleden is er vanuit het onderzoekslab ‘Nederland wordt anders’ onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van kleinschalige samenwerkingsinitiatieven. Zo onderzochten we met de groep Placemakers specifiek hoe jongeren kunnen meebouwen aan hun eigen wijk. We waren blij verrast door hun actieve inzet en ideeën. Opdrachtgevers zouden zich meer bewust moeten worden van de potenties van samenwerking in de praktijk, in plaats van eenzaam te blijven plannen van achter het bureau. Placemakers gaat de buurt in zodat de ideen van jongeren gerealiseerd kunnen worden. Hierdoor voelen ze zich betrokken en geven een buurt meer kleur in plaats van uniformiteit en strakke regels te volgen. Dit betekent niet dat direct alle verantwoordelijkheid uit handen gegeven wordt. Men vindt dit soort initiatieven vaak ‘interessant en vernieuwend’, maar in de praktijk durft men gebiedsontwikkeling toch vaak niet uit handen te geven. Iets meer spontaniteit hoeft echter niet meteen te leiden tot illegale bouwwerken. Helaas lijkt er bij gemeentes en ontwikkelaars nog een grote angst te bestaan dat het direct leidt tot ‘Albanese praktijken’ in negatieve zin wanneer mensen ‘hun eigen ding doen’.

  6. Zef Hemel Avatar
    Zef Hemel

    Akkoord, het gaat om nuances. Vrijstaat Amsterdam bepleit grotere vrijheidsgraden in de stadsontwikkeling en de ruimtelijke ordening. Hier werd advisering door het Albanese Co-plan aan Amsterdam aanbevolen. Het is omgekeerd: Amsterdam adviseert Tirana. Ga vooral door met placemaking.

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *