Gelezen in ‘De ontspannen versus de jachtige metropool’ (2013) van Luuk Boelens:
Op 18 april 2013 hield de Rotterdamse planoloog Luuk Boelens zijn intreerede aan de Universiteit Gent, afdeling Mobiliteit en Ruimtelijke Planning. De kersverse hoogleraar planning pleitte daar voor een ‘horizontale ruimtelijke planning’– door hem ‘fluviologie’ genoemd. Dat is een planning die ‘dwars door verschillende vraagstukken en schaalniveaus heen’ denkt, waarin ruimtelijke complexiteit ‘een koesterbeeld’ is, waarbij de planoloog ‘actief midden in de complexe netwerksamenleving zelf’ opereert, hij stuurt niet aan maar werkt samen, hij ontbeert aangewezen doelen, is “gefocust op een meer ontspannen alternatief ‘voorbij het plan’ en voorbij ‘de beperkende padafhankelijkheden van de overheid, op weg naar dynamische en uitermate veranderlijke allianties met toonaangevende actoren in het bedrijfsleven, de burgers en de publieke sector,” zijn perspectief vereist ‘meer ontspannen, poststructuralistische, horizontale kennisvelden.’ Het bijbehorende ruimtelijk beeld is ontspannen, uiteengelegd, diffuus, op doorstroming gericht.
Tegenover de horizontale planning stelde Boelens een ‘verticale planning’. Die stuurt andere partijen aan, probeert de complexe werkelijkheid te ‘simplificeren’, streeft orde en zekerheid na en werkt vanuit plannen en vooropgezette doelen, bedrijft ruimtelijke planning ‘als een klok’. De dialectiek van Boelens voert hem tot het ‘ontmaskeren’ van het idee fixe van een ‘door de overheid geplande compacte stadmodel’ dat al die ‘verticale planologen’ nog omarmen. Liefst drie ‘mythes’ prikt hij door: het wereldsteden syndroom, het congestiemonster en de gedachte dat horizontaliteit tot aantasting en onduurzaamheid leidt. Allemaal volgens hem onjuist en het resultaat van elkaar kritiekloos ‘nablaten’. Wat te denken? De strijdvaardigheid van Boelens is bewonderenswaardig. Er is een duidelijke vijand die moet worden verslagen. Er is veel domheid in de wereld die moet worden bestreden. Er is één waarheid, dus waarom ziet men niet het licht? Zijn betoog herinnerde me aan de vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha die ridder wilde zijn in een wereld die niet meer in ridderlijkheid geloofde, het lijkt mij een manier van redeneren die in tegenspraak is met een ontspannen, op samenwerking gerichte, ‘horizontale’ attitude.
Geef een reactie