Het vonnis

Gelezen in ‘’Verzameld Werk’ van Franz Kafka:

De rigoreuze, onweersproken wijze waarop de overheid op dit moment diep in eigen vlees snijdt doet me denken aan een verhaal van Franz Kafka. Het verhaal heet ‘In de stafkolonie’’ en dateert van 1919. Het gaat aldus. Een ontdekkingsreiziger bezoekt een strafkolonie en ontmoet daar een officier die een vonnis aan het voltrekken is. Het betreft een soldaat die ongehoorzaam is geweest. Hij moet plaatsnemen in een apparaat dat zich geheel op eigen kracht voortstuwt en dat uit drie delen bestaat: een bed, een tekenaar en een eg. “Als de man op het bed ligt en aan het trillen is gebracht, wordt de eg op het lichaam neergelaten. Die regelt zich vanzelf zo, dat de punten nauwelijks het lichaam raken; is het contact geregeld, dan wordt deze staaldraad onmiddellijk een onbuigzame stang. (…) Trillend steekt zij haar naalden in het lichaam, dat bovendien door het bed al trilt.” De pennen schrijven in het lichaam van de veroordeelde. “Het mag natuurlijk geen eenvoudig schrift zijn; het mag niet onmiddellijk doden, maar over het algemeen pas na twaalf uur, er wordt gerekend, dat het keerpunt ongeveer na zes uur optreedt.” Om een lang verhaal kort te maken, na twaalf uur rolt het dode lichaam van het bed – “dan wordt hij in zijn geheel aan de eg gespiest en in de kuil gesmeten, waar hij op het bloederige water en de watten neerplonst. Dan is het vonnis voltrokken en wij, ik en de soldaat, stoppen hem onder de grond.”

Na de uitvoerige uitleg over de werking van de machine vraagt de trotse officier ten slotte wat de reiziger ervan vindt. Die vindt het helemaal niets. Waarop de teleurgestelde officier de veroordeelde soldaat bevrijdt, zich ontkleedt en zelf plaatsneemt op het bed, zich door de soldaat en de reiziger laat vastsnoeren en eigenhandig de machine in werking zet. Aanvankelijk rustig in beweging komend, raakt de eg na verloop van tijd oververhit. “De eg schreef niet, zij stak, en het bed draaide het lichaam niet om, maar duwde het trillend omhoog in de naalden. De reiziger wilde ingrijpen, zo mogelijk de hele machinerie tot staan brengen, dat was geen marteling meer, zoals de officier wenste, het was gewoon moord. Hij stak zijn handen uit. Maar daar rees de eg al omhoog en draaide met het lichaam eraan gespiest zijwaarts, zoals het anders pas in het twaalfde uur gebeurde. “ De overige gruwelijke details zal ik u besparen. Die officier, welnu, dat is de overheid. En de ontdekkingsreiziger, dat zijn u en ik.