Kenniscrisis

Gelezen in NRC Handelsblad van 26 oktober 2008:

Het proefschrift van Klaartje Peters, Het opgeblazen bestuur, een kritische kijk op de provincies, is onthullend. Het lezen van het boek doet me terugdenken aan een uitspraak van de huidige commissaris van de koningin in Noord-Holland, Harry Borghouts, bij zijn aantreden, namelijk dat hij de laatste commissaris van deze provincie zou zijn. De provincie Noord-Holland kon in zijn ogen worden opgeheven. De recente affaire rond de 100 miljoen die diezelfde provincie Noord-Holland op de Ijslandse bank heeft laten verdampen, bracht Marc Chavannes op het idee er een bladzijde Opinie & Debat aan te wijden. Aan de provincie wel te verstaan. Onder de kop ‘De provincie als laboratorium van luxueuze en loze innovatie’ wijdt hij uit over hoe bijvoorbeeld de provincie Zuid-Holland twee miljoen betaalde om zich te mogen bemoeien met de stadsvernieuwing van Leiden-Noord. Kan het gekker? "Stadsvernieuwing is een gemeentelijke taak, maar door die wijk te zien als onderdeel van een ‘netwerkstad’ werd het ‘schakelen tussen de schalen’ toch een provinciale taak." Vervolgens citeert hij uit het boek van Frans Nauta, Het Innovatieplatform, waarin deze schetst hoe de commissaris van de koningin in Brabant met tien man sterk de vergadering van het Innovatieplatform in Eindhoven binnenviel "om te kijken wat er te halen viel, en te laten zien om wie Den Haag niet heen kon." Kan het absurder?

Provincies zijn projectenmachines geworden. En het concept van de ‘netwerkstad’ lijkt eerder bedacht om de provincie een positie te geven in projecten die de steden moeten trekken, dan om beleidsmatig een adequaat antwoord te bieden op een nieuwe ruimtelijke conditie. Er bestaan helemaal geen ‘netwerksteden’ in dit land. De provincie is vooral op zoek naar positie en naar legitimatie en zoekt naar opgaven in de interstedelijke ruimte. Maar die kunnen de steden heel goed zelf oplossen. Trouwens, de provincies zijn schatrijk. In totaal 4 miljard strijken ze jaarlijks op. De steden zouden die 4 miljard goed kunnen gebruiken. "Dit land moet ophouden met bestuurlijk macrameeën", verzucht Chavannes. "Een taak voor het hele kabinet in de Kenniscrisis die Nederland de kop kost."