La Londonisation

Gelezen in Hungry City (2008) van Carolyn Steel:

Vanavond spreekt Carolyn Steel in De Balie over voedsel en steden. Het wordt een vervolg op haar lezing op de Amsterdamse kennisdag een jaar geleden, toen de stad de balans opmaakte van drie jaar Amsterdamse voedselstrategie. En die lezing was weer een vervolg op de verhalen over voedsel en steden van Tim Lang uit Londen en LaDonna Redmond uit Chicago tijdens het Internationale Stedenbouw Congres in de Westergasfabriek september 2009. Steel is Brits architecte, ze doceert aan de London School of Economics, aan de London Metropolitan University en op Cambridge over ‘voedsel en steden’. Haar boek ‘Hungry City’ verscheen twee jaar na de start van de London Food Strategy, in 2006, van de toenmalige burgemeester Ken Livingstone. Het is een mooi en prettig leesbaar boek. Je zou verwachten dat Steel zich daarin lovend uitlaat over dit bijzondere Londense initiatief, maar niets is minder waar. Ze heeft grote kritiek. Ze noemt het beleid mislukt, omdat de Britse supermarkten niet in de strategie werden betrokken. Aangezien die supermarkten 70 procent van alle dagverse voedsel verhandelen, had dat volgens haar wel moeten gebeuren. Ook de Britse regering weigerde mee te werken. De strategie heeft daardoor niet de kracht ontwikkeld die nodig is om het voedselsysteem van Londen wezenlijk te beïnvloeden.

Om het Londense voedselsysteem te veranderen had, aldus Steel, de Britse metropool overal voedselmarkten moeten stimuleren. Londen kent een aantal levendige etnische voedselmarkten, zoals in Brixton en Southall High Street en vooral Queen’s Market in Upton Park, maar de boroughs hebben er geen nieuwe aan toegevoegd. Integendeel, de laatste werd zelfs neergehaald om plaats te maken voor een reusachtige Wal-Mart. “Thirty years on from Covent Garden, it seems London councils still haven’t learnt their lesson.” Daar tegenover stelt Steel de stad Parijs, waar burgemeester Bertrand Delanoe in 2005 had laten weten dat wat in Londen gebeurde niet in zijn stad te tolereren. Delanoe sprak destijds van ‘La Londonisation’ en bedoelde daarmee dat in Londen supermarkten de kleine middenstand en de dagmarkten gewoon kunnen verdringen. In Parijs werden de 70.000 kleine winkeliers door de burgemeester actief beschermd tegen de oprukkende supermarktketens. Een woordvoerder van Livingstone zou daarop hebben gezegd: “Paris’s choice will increase London’s competitive edge in a globalized and modern economy – in reality trying to buck the trend of a modern, globalised city won’t work.” Voor Steel is het voldoende bewijs dat Londen zijn belofte niet heeft waargemaakt, Parijs wel. Hoe zit het eigenlijk met Amsterdam? Steun voor de kleine middenstand? Steun daarvoor van de regering?