Middelpunt

Gelezen in Het Parool van 3 januari 2009:

Wat is het middelpunt van de wereld? Sommige Amsterdammers zeggen: Amsterdam! "Hoe kunnen bewoners van een drassig weiland met kleine rothuisjes en nauwe stegen denken dat ze het centrum van de wereld zijn?" Aan het woord is Paul Spies, de nieuwe directeur van het Amsterdams Historisch Museum, in Het Parool. Hij verwondert zich over het feit dat Amsterdammers eeuwenlang het gevoel hebben gehad dat ze bijzonder zijn in de wereld. Hoe kan dat? Het antwoord: "We waren de belangrijkste heilige stad van het land." Het zit zo. "De Heiligeweg mondde uit op een plek in de Kalverstraat, de Nieuwedijks Kapel. waar het hostiewonder in 1345 zich voordeed. Zelfs de hele Overtoom was eerst Heiligeweg. Amsterdam heeft zijn eerste echte inkomsten aan dat wonder te danken, omdat er veel pelgrims naar Amsterdam kwamen. We waren het Lourdes, het Rome van Nederland. Tal van kloosters werden hier gevestigd op grond die ze gratis kregen. Amsterdam heette de Heilige Stede, en op de een of andere manier zit het sindsdien in de genen van Amsterdammers om te denken dat de stad het middelpunt van de wereld is."

Vervolgens refereert Spies aan de bijna vierhonderd jaar oude grachtengordel, "de eerste grote stadsuitbreiding ter wereld." Zo’n gegeven voedt de gedachte van "zie je wel. Wij zijn de besten." Het lijkt er inderdaad op dat de plattegrond van de stad, ook nu nog, iets uitstraalt van het gevoel het middelpunt te zijn. Met de Dam als de navel van de wereld.