Vrije wil

Gelezen in De Volkskrant van 24 juni 2009:

Fraai motto voor de Amsterdamse inzending van de komende Architectuur Biënnale gevonden. Hij is afkomstig van de Duitse filosoof Immanuel Kant (1724-1804). Het motto luidt: "Verlichting is de bevrijding van de mens uit zijn zelf opgelegde onmondigheid. Durf te weten!" Dat adagium is nog verbluffend actueel.

Vooral die zelf opgelegde onmondigheid waaruit mensen zich moeten bevrijden. Nog steeds zijn er mensen die twijfelen aan de eigen vrije wil. Ze voelen zich slachtoffer, onmondig, ingekapseld door regelgeving, wetten, het niet kunnen, het niet mogen, de wereldproblemen, de grote aantallen, de onmacht enzovoort. Bevrijding uit dit zelf opgelegde keurslijf, dat is verlichting.

En dan dat ‘durven weten’. In het internettijdperk klinkt het bijna belachelijk. Alles kan je weten. Maar je moet het wel durven. Waarom zou je niet durven? Peter Giesen in De Volkskrant: "Hoe meer de mens van zichzelf wist, hoe minder hij in de vrije wil ging geloven. Sigmund Freud wees op onbewuste driften, Karl Marx op economische belangen. Sociologen spinden het individu in een web van sociale verhoudingen. De jongste aanval komt van neurowetenschappers die gedrag verklaren uit hersenprocessen waar de vrije wil niet aan te pas komt." Durven dus!


Posted

in

by

Comments

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *