Weteringcircuit

Gehoord in Amsterdam op 9 november 2011:

De Barcelonese stedenbouwkundige Joan Busquets ontving afgelopen week uit handen van kroonprins Willem Alexander de Erasmusprijs. Het was een mooie, drukbezochte plechtigheid. Ook Oriol Bohigas was er. De feestelijkheden vonden plaats in het Paleis op de Dam. Opnieuw kwam ik onder de indruk van de gerestaureerde Burgerzaal van Jacob van Campen. Perfecte verhoudingen, alle wanden van wit marmer, een schitterend beschilderd houten plafond. De prins sprak over de betekenis van stedenbouw en van de openbare ruimte in de stad. Hij prees Busquets voor zijn ondogmatische en vooral open benadering van het vak van ontwerpen. Geen vooropgezette oplossingen, maar historische en geografische analyses, aangevuld met gesprekken en observaties, ze maakten de weg vrij voor betekenisvolle vormgeving van plekken in de stad voor mensen. Ik kwam weer onder de indruk van de bescheidenheid en oprechtheid van de gelauwerde ontwerper en moest denken aan de aflevering van ‘Andere Tijden’ van afgelopen maandag over de afbraak van de Haarlemmerhouttuinen. Wat zei Busquets ook alweer? In de twintigste eeuw hebben onze voorouders te haastig gebouwd, teveel waardevols afgebroken, te rücksichtlos gesloopt. Nu is het tijd om het weefsel te herstellen en om de grote traditie van de Europese stedenbouw te hervatten. In de uitzending kon inderdaad niemand de vernieuwde Haarlemmerhouttuinen waarderen. En de ontwerpers van destijds betuigden spijt.

Terug naar huis, in de herfstige schemering met een nakende, bijna volle maan, liep ik over de Dam, het Rokin, het Spui, de Herengracht, door de Vijzelstraat, naar het Weteringcircuit. Ik kreeg bijna tranen in mijn ogen. Wat een schoonheid, over wat een mooie, menselijke publieke ruimte beschikt deze oude stad. Maar ook: wat een treurig Weteringcircuit! Wat een goedkope, lelijke pleinwanden. Wat een stomme poffertjeskraam. Wat een godvergeten verkeersplein uit de oude doos! Maar ook: wat een mooie bomen! Zullen we er eens een echt plein van maken? En de naam veranderen? Wat dacht u van het Ramses Shaffyplein?