Gezien in Fotomuseum Den Haag op 18 maart 2018:
Foto’s van de Duitse fotograaf Michael Wolf sierden de voorpublicatie van mijn boek ‘De toekomst van de stad’, afgedrukt in NRC Handelsblad in september 2016. Ruim een week geleden bezocht ik de overzichtstentoonstelling van Wolf in het Fotomuseum in Den Haag. Beeldschone foto’s zag ik, nee het is spectaculair. Wolf (63), ooit begonnen als fotocorrespondent van Stern in de Verenigde Staten, woont al sinds 1994 in Hongkong. In de dotcom-crisis van 2000-2001 verloor hij zijn baan. Vanaf dat moment begon hij Aziatische megasteden te fotograferen. Van zijn serie ‘Architecture of density’ (2003-2014) hangt een flink aantal reusachtige werken in de Haagse tentoonstelling. Door het enorme formaat ogen de foto’s ronduit indrukwekkend. Wolf laat geen streepje lucht toe, alle beeld is met beton gevuld. Het werk is vooral grafisch, gedetailleerd, heel mooi. De serie wolkenkrabbers in Chicago is loepzuiver, ook heel fraai. Later verhuisde Wolf naar Parijs omdat zijn vrouw niet in Hongkong wilde blijven. Maar Parijs vond hij maar saai, weinig levendig, “net een filmset.” Inmiddels is hij naar het drukke en levendige Hongkong teruggekeerd. Zijn serie ‘100×100’ is ontroerend: honderd portretten van bewoners van sociale woningen van minder dan 10 m2. Als iemand ons eigen tijdsgewricht fotografeert, dan is dat Wolf wel.
Maar het meest bijzondere werk van Wolf is toch zijn serie ‘Tokyo Compression’ uit 2010-2013. Het gaat hier om portretten van tegen de beslagen ruiten gedrukte forensen in de stampvolle metro in de ochtendspits van Tokio. Ik lees dat hij alle foto’s heeft geschoten op Shimo-Kitazawa station, steeds vanaf hetzelfde perron. Zijn camera stelde hij op aan de overzijde, op precies 100 centimeter van de ramen en deuren van de arriverende trein. Wachten op de volgende metro, met de camera in de hand, en dan raak schieten; elke 30 seconden kwam er eentje voorbij. In totaal twintig dagen, van maandag tot en met vrijdag, elke ochtend van 7:30 tot 8:45 stond hij daar op het perron. Daarna ging hij weer naar zijn hotel. Een wagon van de metro in Tokio heeft een maximum capaciteit van 160 personen, maar in de ochtendspits kan hij gemakkelijk het dubbele vervoeren. Anderhalf miljoen mensen gebruiken deze ene lijn, per dag. Van de buitenwijken in het zuidwesten van de Japanse hoofdstad leidt Odakyu over een afstand van 82,5 kilometer naar Shinjuku, het drukste treinstation op aarde: 3,64 miljoen reizigers per dag (op Amsterdam CS zijn dat 250.000). Toen in 2013 de Odakyu Odawara lijn werd omgelegd moest Wolf zijn serie beëindigen. Zelden zagen wij, westerlingen,Aziaten als ons voorbeeld. Nu zijn zij zowaar de toekomst.
Geef een reactie