Gehoord in CREA in Amsterdam op 3 maart 2014:
Getrakteerd werden we op een boeiende lezing over cariës. Over tandbederf dus. Iedereen heeft er last van. De jaarlijkse maatschappelijke kosten worden geschat op meer dan een miljard euro. Onze levensverwachting hangt mede van onze mondhygiëne af. Dat vertelde Bob ten Cate, hoogleraar Experimentele preventieve tandheelkunde aan de Universiteit van Amsterdam, in zijn Amsterdam Lezing afgelopen maandag. Zelf sprak hij liever over mondgezondheidswetenschappen, want tandheelkunde is slechts een van de aspecten die in het Amsterdamse ACTA worden onderzocht. Wat cariës betreft, vanaf 1970 liep het tandbederf bij kinderen gestaag terug. Dat kwam door de succesvolle introductie van fluoride. Maar sinds 2000 is het aantal aandoeningen weer stijgende. Dat komt doordat kinderen meer snoepen, slechter poetsen en vooral doordat ze de hele dag ‘grazen’ – onafgebroken snacken. Tandenpoetsen heeft dan geen zin – fluoride kan niet meer zijn werk doen.
Minder over tanden sprak Ten Cate, des te meer over bacteriën. Negentig procent van al onze lichaamscellen, zei hij, zijn bacteriën. In onze mondholte leeft een rijke flora van wel 15.000 verschillende soorten. Die enorme populatie gezond en stabiel houden is voor ons van levensbelang. Er blijkt ook een sterke samenhang tussen de bacteriën in onze mond en in onze darmen. Ze zijn bepalend voor de verwerking van ons voedsel. Hoe de mondgezondheid bij ouderen zich ontwikkelt is een nog onontgonnen onderzoeksterrein. Zeker is dat medicijngebruik dikwijls vervelende bijwerkingen heeft in de mondholte. Resistentie tegen antibiotica is ook een groeiend probleem. Dit en ander onderzoek naar bacteriën vindt plaats in het Amsterdamse ACTA. Tegenwoordig is dat allemaal hightech werk. In totaal werken er zo’n vijfhonderd wetenschappers en studeren er circa 800 studenten op de Zuidas. Ten Cate vertelde dat, nu steeds duidelijker wordt dat alles met alles samenhangt en de mondholte in de gezondheid van mensen een sleutelrol speelt, ook steeds meer disciplines nauw samenwerken: medici, chemici, ecologen, microbiologen. De nabijheid van de VU-campus vond hij dan ook een voordeel. De anderen hoefden de weg maar over te steken om in het ACTA hun kennis te delen. En poetsen? Dat doe je in de eerste plaats om fluoride in je mondholte te brengen, niet om de boel schoon te schrobben. Beter nog zou het zijn als fluoride werd toegevoegd aan het drinkwater. Zoiets, aldus Ten Cate, is ook effectiever, socialer.
Geef een reactie