Bouwen in Brazilië

Gelezen in The Economist van 16 februari 2013:

Tijdens het internationale colloquium ‘Les Villes-Monde, moteurs de croissance pour demain?’, op 19 februari in Parijs gehouden, sprak onder andere Pierre-André de Chalendar, CEO van Saint-Gobain. Deze vertegenwoordiger van een grote speler in de Franse bouwindustrie hield daar een opmerkelijk krachtig pleidooi voor duurzaam bouwen. Zijn invalshoek was mondiaal, vooruitstrevend en verlicht. Hij wees het Franse publiek op de opkomst van China, noemde het grote belang van metropolen, pleitte voor hoogwaardig openbaar vervoer in de grote steden en stelde dat het energie- en klimaatprobleem binnen twintig jaar moet worden opgelost. Opvallend vond ik zijn verwijzing naar Brazilië als het gaat om verduurzaming van de woningbouw. De Chalendar bedoelde het in brede zin: de woningbouwprogramma’s van de Braziliaanse regering waren voor hem sociaal, duurzaam, economisch en rechtvaardig tegelijk. Het klonk alsof hij de Franse regering verweet veel te weinig te doen.

Diezelfde week las ik in The Economist een artikel over datzelfde ambitieuze woningbouwprogramma van de regering-Rousseff in Brazilië. In 2009 begonnen, probeert MCMV (Minha Casa Minha Vida) de groeiende Braziliaanse middenklasse aan een betaalbare eigen woning te helpen door hypotheken te subsidiëren. Het programma doet denken aan onze premie A, B en C-woningen. Tot voor kort waren hypotheken voor mensen met bescheiden inkomens eenvoudig te duur en verstrekten de Braziliaanse banken hoofdzakelijk leningen aan rijke particulieren voor de aankoop van zwembaden, dure auto’s en boten. Nu vertrekken ze leningen aan de opkomende middenklasse voor de aanschaf van een bescheiden woning. Door certificering worden bovendien kwaliteitsmaatstaven nagestreefd die ook werkelijk tot goede woningbouw zullen leiden. Inmiddels zijn 2,3 miljoen leningen verstrekt. In de bouwindustrie heeft dit werk voor 1,4 miljoen extra bouwvakkers opgeleverd. Van de 2,3 miljoen leningen is overigens slechts 45 procent voor de armen, terwijl het doel was 60%. In een land waar 11,4 miljoen mensen in favela’s leven, is dat nog lang niet genoeg. Maar een begin is gemaakt. Rond de Braziliaanse metropolen worden nu woonwijken gebouwd die optimisme, duurzaamheid en rechtvaardigheid uitstralen. De favela’s kunnen – geleidelijk – worden afgebroken. De Chalendar heeft gelijk: we moeten veel ambitieuzer worden.