Gelezen in ‘Cities and the Wealth of Nations’ (1984) van Jane Jacobs:
Steden zijn de motoren van de economie. Nog niet zo lang geleden mocht je dat niet zeggen. Nu mag het eindelijk wel. Dat betekent dat steden met hun achterland de feitelijke economische eenheden zijn van waaruit je economisch zou moeten redeneren. Echter, we rekenen vanuit natie-staten. Dat doen we nu al meer dan tweehonderd jaar. Omdat wisselkoersen krachtige feedback informatie geven over economieën, zou elke stedelijke economie eigenlijk over een eigen munteenheid moeten beschikken. Vroeger, vóór de opkomst van de natie-staat, was dat ook zo. Steeg de netto export van een stad, dan rees de wisselkoers; steeg de netto import, dan werd de stedelijke munt goedkoper. Voor Nederland geldt dat de Europese Unie, met zijn centrale bank in Frankfurt, tegenwoordig de wisselkoers bepaalt. De afstand tot de verschillende stedelijke economieën is daardoor groter dan ooit. Boeiend is hoe Jane Jacobs erover schreef, en hoogst actueel om haar betoog te spiegelen aan de huidige situatie rond de euro. “Because currency feedback information is so potent, and because so often the information is not what governments want to hear, nations commonly go to extravagant lengths to try to block off or resist the information. Furthermore, when the information does come through – as sooner or later it always does, no matter what the evasions – the effects can be inappropriate, to say the least, (…)” Jacobs trekt de vergelijking met een denkbeeldig organisme dat bestaat uit verschillende mensen die vanuit één hersenpan worden aangestuurd. De een suft, terwijl de ander misschien heel hard werkt. De hersenpan middelt alle informatie en zal hierop met één signaal reageren. Helpt het?
Jane Jacobs sprak erover in het Paleis op de Dam in Amsterdam, in 1984. Hare Majesteit ontving, professor Lambooy was gastheer. Ik kan het me nog goed herinneren. Haar boek was toen net verschenen: “Nations are flawed in this way because they are not discrete economic units, although intellectually we pretend that they are and compile statistics abouth them based on that goofy premise. Nations include, among other things in their economic grab bags, differing city economies that need different corrections at given times, and yet all share a currency that gives all of them the same information at the same time.” Met die ene Europese munt van later werd het allemaal nog veel erger. De kranten staan er op dit moment dagelijks vol mee. De EU probeert met alle macht de ene gemeenschappelijke munt te redden. Ondertussen negeert ze de feedback informatie van de wisselkoers die toch al teveel gemiddeld is. Geen wonder dat Europa moeite heeft haar economische prestaties op peil te houden. Tot schade van veel stedelijke economieën. Het Paleis op de Dam waar Jane Jacobs destijds sprak, is eigenlijk een stadhuis. Toen het werd gebouwd was Amsterdam een krachtige stedelijke economie. Een symbolischer plek voor haar boodschap was destijds nauwelijks denkbaar.
Geef een reactie